Menntamál - 01.09.1936, Síða 24

102
menntamAj.
]iá má greinilega sjá, að vér erum 100—150 árum á eftir
tímanum.
Saga íslenzks uppeldis stendur nú á merkilegum tima-
mótum. Augu vor opnast smám saman fyrir þeirri liættu,
að lífsmeiður íslenzkrar menningar fúni sakir fávizku
og ræktarleysis. Almenningur skilur ávallt betur og betur,
að uppeldið er bið mesta velferðarmál þjóðarinnar. Breyt-
ing befst liröðum skrefum. íslenzkir námsmenn eru þegar
teknir að stunda sálfræði barna og uppeldisvisindi við
ýmsa báskóla álfunnar. Þeir munu verða boðberar nýrr-
ar þekkingar og glæðendur uppeldisvitundar með þjóð-
inni. En ávallt verða þeir ti 1 tölulega fáir, enda er fált tor-
veldara en uppeldisnám með framandi þjóð. Hver þjóð
er sérstæð, og birtist það glöggt í menntunarhæfni lienn-
ar og menntunarbneigð. Engin þjóð getur apað eftir upp-
ekli annara þjóða án þess að misþyrma með því frjóasta
sérleik sinna eigin barna. Vér ldjófum því isjálfir að
eignast höfuðból íslenzkra uppeldisvísinda, er veiti upp-
eldismenntun inn i bug og bf þjóðarinnar. Þetta blut-
verk er Iláskóla íslands bæfilegt starf. Áformað er, að
báskóli vor eignist bætt hús&kynni og aukin. Þá sali
á bann að vígja nýrri liugsjón: uppeldishugsjóninni. Þótt
Háskóli Islands vinni þegar afar-mikilvægt starf i þágu
þjóðarinnar, verður bann sifellt að færast meir í fang og
stefna bærra. Ekkert mikilvægt menningarmál þjóðar-
innar á að vera honum óviðkomandi. Hann verður að
vinna sér traust þjóðarinuar svo fyllilega, að bún viti
velferðarmálum sinum af engum betur ráðið en af bon-
um. Ekkert mál er nú jafn mikilvægt með Islendingum
og uppeldismálið. Menning og sjálfstæði þjóðarinnar í
framtíðinni cr undir lausn þess komin. Með engum
veglegri ásetningi getur Háskóli Islands ])egið þá fórn, sem
þjóðin færir honum, en þeim, að glæða og auðga upp-
eldisvitund bennar sjálfrar. Þetla verkefni hlýtur hann
að leysa á tvennan bátt, sem að ofan var sýnt. I fyrsta