Kirkjuritið - 01.04.1935, Qupperneq 66
186
Ásmundur GuÖmundsson:
Kirkjuritið.
þetta fyrirkomulag. Leggjum þjóðkirkjuna niður. Það yrði sein-
asta sporið á þessari braut, sem nefndin telur sjálfsagt að fara.
Mér er það fjarri að sönnu, að bera nefndinni það á brýn, að
hún sé visvitandi að brugga kirkjunni banaráð. Ég gæti meira
að segja trúað því, að hugur fylgdi fallegu orðunum, að öllum
beri að óska, að kirkjan „sé ekki aðeins Ifandi tré, heldur og
Iífsins tré“, þótt kölluð myndu hjá presti „helgiskin“ innan um
alt hitt. En þetta er engu síður að setja sverðið að rótum þjóð-
kirkjunnar.
Nefndin hygst að rökstyðja prestakallafækkunina með saman-
burði við læknishéruðin: „Mun svo mörgum sýnast, að nokkur
ástæða sé til, að læknishéruðin séu fremur fleiri heldur en
færri en prestaköllin, meðal annars vegna þess, að oft þarf að
ná læknisfundi mjög skjótlega og fyirvaralaust“. Það kann vel
að vera, að jafna megi saman á líku svæði læknisferðum til
sjúklinga og ferðalögum prests til guðsþjónustna og aukaverka,
sem hann er líka stundum kallaður til „mjög skjótlega og fyrir-
varalaust“. En að auk á presturinn að húsvitja árlega á hverju
heimili í prestakalli sínu, og verða það engin smáræðis ferðalög.
Svo þarf presturinn mikinn tíma til undirbúnings undir prests-
störfin, ef vel á að vera. En því er ég hræddur um, að nefndin
hafi gleymt, eða ekki tekið til'it til. Og ég hefði líka haldið, að
hún hefði alveg gleymt sálgæzlunni, ef orðið kæmi ekki fyrir
á einum stað í nefndarálitinu.
„Þar sem sálgæzla presta er nokkur“, segir á bls. 96. Með þess-
um orðum er nefndin að gefa það í skyn, að ýmsir prestanna
vanræki alveg veigamesta þáttinn, sem á að vera, í starfi þeirra.
Það er þungur dómur — en sem betur fer aðeins sleggjudómur.
Nefndina brestur kunnugleik til að gjörast dómari í þessu máli.
Islenzkir prestar vinna sálgæzlustörf sín í kyrþey og hafa unn-
ið á liðnum öldurn, og stundum meira að segja svo, að hvorki
þeim sjálfum né þeim, er þeir áttu tal við, hefir verið það ljóst.
Er líklega sú sálgæzlan bezt, þegar vinstri höndin veit ekki, hvað
sú hægri gefur. Einn af ágætustu prestunum hér á landi hefir
sagt mér, að einhverjar unaðslegustu stundirnir í prestsskap
sinum hefðu verið þær, er honum var fylgt bæ frá bæ á húsvitj-
anaferðum og fylgdarmaður sagði honum allan hug. Urðu þær
trúnaðarviðræður upphaf að æfilangri vináttu, og ég get þess
nærri, hver blessun hafi oft hlotist af.
„Sifjum es þá blandit
hverr es segja ræðr
einum allan hug“.
Þessi hönd verða áreiðanlega miður tengd og treyst samkvæmt