Kirkjuritið - 01.07.1947, Blaðsíða 65

Kirkjuritið. Menntun presta á íslandi.
245
sem hann megi vel læra"1). Einnig er getið um kennslu
þar meðan Halldór Ormsson var ábóti (1477—1509)2).
Þá ætla menn, að Narfi ábóti ívarsson á Helgafelli (1512
—1527) hafi skóla haldið og eru til hréf, er sýna að svo
hafi verið, því að 13. september 1514 skipar Stefán hisk-
up í Skálliolti Eyjólfi bónda Gíslasyni, Mókoll yngra,
staðinn í Selárdal til forstöðu og ábyrgðar þar til Magn-
ús, sonur Eyjólfs, „sem nú er til skóla með herra Narfa
ábóta“, er orðinn svo mannaður í kunnáttu, siðferði og
aldri „undir þvílíkum læriföður“, að hann megi með
líkindum veita staðnum góða forstöðu3). Þórður lög-
maður Guðmundsson lærði lijá Halldóri Týrfingssyni,
sem var síðasti ábóti á Helgafelli4).
I Viðeyjarklaustri, sem stofnað var 122(5, var fyrst
prior Styrmir Kársson hinn fróði (1235—1245), kunnur
lærdómsmaður. Getið er um kennslu þar, þegar Páll
Kjarni var ábóti 1379—1402. Gerði þá Valgarður Lofts-
son samning við ábóta 1380, um kennslu og fæði Björns,
sonar sins um sex ár, og galt klaustrinu 20 hundraða
jörð fyrir5). Síðasti áhóti í Viðey var Alexíus Pálsson
(1533—’50), kunnur prestakennari, eins og fyrr getur.
Jafnvel á Reynistað, þar sem nunnuklaustur var, lief-
ir prestakennsla farið fram öðru hvoru, og liafa þá
sennilega klausturprestarnir séð um skólahaldið6).
Einnig hafa nunnurnar fengið tilsögn í lestri og skrift
í klaustrinu7). 1 Skriðuklaustri er skólahald á dögum
Ogmundar biskups, sem hréf hans 1. okt. 1524 vottar.
Þar kvittar hann Jón Jónsson munk af barneign, en
x) D.I. IV, 615.
2) D.I. VI, 612—613.
3) D.I. VIII, 516.
4) D.I. XI, 120.
5) D.I. III. 354—355.
°) D.I. IV, 642—643; D.I. VIII, 343.
7) D.I. III, 752.