Kirkjuritið - 01.04.1977, Síða 72

vegi. Hvernig hefði indverskur „karl
bart“, suðurafrískur „bultmann" eða
uruguyaskur „pál tillich“ túlkað hjálp-
ræðið í Kristi? Hvernig messu hefði
kínverskur „gregór" eða grænlenzkur
„krýsostómus" mótað? Þannig spyrja
menn til þess að hjálpræðisboðskap-
urinn geti fest rætur á eðlilegan hátt,
þar sem honum er sáð, en með honum
sé ekki sáð hálfu meira illgresi en
æskilegt væri; en einnig til þess að
frjóvga guðfræði og kirkjulíf vestur-
landa. Það er óhætt að segja, að guð-
fræði þessi sé þegar farin að hafa
góð áhrif á guðfræði og kirkjulíf vest-
urlanda og að sjálfsögðu einnig þriðja
heimsins.
3. Frelsisguðíiæði í S.-Ameríku
Þegar er þess getið, að í stórum
dráttum megi skipta heimaguðfræð-
inni í þrjá flokka eftir hinum þrem
heimsálfum þriðja heimsins. Skal hér
fyrst getið þeirrar guðfræði, sem kom-
ið hefur fram í S.-Ameríku.
Hin nýja guðfræði S.-Ameríku geng-
ur almennt undir nafninu „frelsisguð-
fræði“ (theology of liberation) og hef-
ur mótazt í beinum tengslum við hið
pólitíska ástand þjóða S.-Ameríku.
Allar þjóðir þeirrar heimsálfu hafa
verið eða eru kúgaðar nýlenduþjóðir
og flestar þar að auki þjakaðar af inn-
lendri ógnarstjórn (Chile, Brazilia,
Uruguay, Argentína o. fl.) Hin gífur-
lega og næsta ólýsanlega félagslega
neyð, sem ríkir í flestum löndum álf-
unnar (jafnvel í hinum svonefndu
„ABC löndum.“: Argentínu, Brazilíu
og Chiie) á rætur sínar að rekja til
70
þessa pólitíska raunveruleika. Kirkjan
hefur í þessum löndum með örfáum
undantekningum verið nátengd ný'
lendustefnu stórþjóðanna. En eins oQ
flestum mun kunnugt eru þjóðir S--
Ameríku að mestu rómversk-kaþólskan
Bæði innan kaþólsku kirkjunnar oQ
þeirrar lúthersku hafa komið fram
áhrifamiklir guðfræðingar „frelsisguð-
fræðinnar". Meginkjarni hugsunar
þeirra er þessi: Kristur kom til að
frelsa manninn, kirkjan er til vegn3
mannsins, til þess að frelsa hann; ekki
aðeins úr trúarlegri neyð heldur hans
mannlegu neyð, sem einnig og ekk'
sízt er félagslegs eðlis. Kirkjan hefuf
því póiitísku hlutverki að gegna, hún
hefur því hlutverki að gegna að rétta
hlut smælingjans, útrýma óréttlátu
þjóðfélagi. Ennfremur verður guðíræð'
in að mótast í baráttu íólksins íýr'r
frelsi og mannréttindum. „Skrifborðs-
guðfræði" eða „háskólaguðfræði" '
neikvæðum skilningi, án náinns
tengsla guðfræðingsins og þátttökU
hans í lífsbaráttu fólksins, er ao þeirr3
viti dauð og einskis nýt.
Frelsisguðfræðin hefur einkum rut*
sér til rúms innan rómversk-kaþólskU
kirkjunnar en vissulega einnig innan
mótmælendakirkna, en þær eru, seW
fyrr segir, í miklum minnihluta í þesS'
ari heimsálfu. Hér verður stuttleð3
getið helztu guðfræðinga frelsisguð'
fræðinnar.
Gustavo Gutiérrez er prófessor 1
Líma, höfuðborg Perú, þar starfar hann
meðal fátæklinga í hinum umfangs'
miklu fátækrahverfum borgarinnar-
sem eru einhver þau ömurlegustu, seU1
um getur, eins og undirritaður hefur
sjálfur séð með eigin augum. lbúar
l