Kirkjuritið - 01.04.1977, Blaðsíða 78
perditionis" (glötunardyngjuna), gat
talað um dyggðir heiðingjanna sem
skínandi lesti, hann kenndi ennfremur,
að sérhver maður, sem á einhvern
hátt þekkti Logos og lifði í samræmi
við þá þekkingu, myndi án efa frels-
ast og það meira að segja fyrir Krist“.
Paulos Gregorios byggir guðfræði
sína fyrst og fremst á hinum mikla
arfi orþódoxu kirkjunnar, sem ævin-
lega hefur barizt við útjaðra hins
kristna menningarsamfélags frá upp-
hafi.
Kristur er fyrir Paulosi Gregoriosi í
róttækum skilningi kosmískur kraftur,
sem leiðir mannkynið fram til frels-
unar; hin jarðneska gleði og mann-
lega fullnæging felst í því að þekkja
Krist — án þeirrar þekkingar (gnosis)
er Kristur hinn sami en maðurinn án
þeirrar þekkingar, sem ein veitir hon-
um hið sanna líf í dýpstu merkingu
þess orðs. Hann varar kristna menn við
þeim hroka að telja stig ævinlega
hafa allan sannleikann því að ,,páfa
og kirkjuþingum hefur oft skjátlast“
(sagði Lúther), sem merkir, að kristnir
menn og kristin kirkja, getur með-
vitað eða ómeðvitað hætt að bera
hinum frelsandi krafti vitni í boðun
og starfi. En Guð hættir ekki að starfa
fyrir það — kirkjan er miklu heldur
andsvar við frelsunarverk hans og um
leið aðili að því frelsunarverki hans,
þar sem hún rækir köllun sína. Slíkt
andsvar er kirkjan miklu heldur en
hin eina útilokandi leið, sem Guð hef-
ur til að frelsa manninn. í þessu
Ijósi mætti líta á önnur trúarbrögð:
þau þjóna hjálpræðisverki Guðs á
einhvern hátt, því ættum við að vera
tilbúin að treysta Guði til þess að láta
sannleikann koma fram í samtali við
fólk af öðrum trúarbrögðum.
7. Einkenni heimaguðfræffinnar
Hér hafa hin nýju viðhorf í ökumen-
ískri guðfræði að einhverju leyti verið
rakin. Af því má sjá nokkrar veiga'
miklar breytingar í heimi guðfræð-
innar. 1) Guðfræðin hefur orðið muh
fjölbreytilegri, þar sem kirkjur hins
þriðja heims sætta sig ekki lengut
við að vera þiggjendur vestrænnar
guðfræði, sem gjarnan miðast við
aðrar menningarlegar aðstæðuh
menningar-, félagslega og pólitísKt
séð, en þjóðir þriðja heimsins búa
við. Heimaguðfræðin er í senn tilraun
kirkna þriðja heimsins til að lifa a<
og til að endurnýjast.
2) Af þessu leiðir, að viðfangsefai
guðfræðinnar hafa þokazt af hinP
heimspekilega sviði yfir á öllu starf'
rænna og virkara svið. Af þeim sök'
um mætti og vænta endurnýjunar, se^
lengi hefur verið þráð.
Þrátt fyrir hin fjölbreytilegu svip'
brigði heimaguðfræðinnar liggja uP1
hana sameiginlegir þræðir. a) Hinn
fyrsti er að sjálfsögðu Kristur sjálfuí
sem frelsari mannanna, en það eí
einmitt boðskapurinn um hann, se^
heimaguðfræðin leitast við að ávaxt3
á sem raunhæfastan hátt.
b) Þá er hin sterka pólitíska
samfélagslega vitund heimaguðfr®^'
inni sameiginleg.
c) Loks er hin menningarlega sjálf5'
vitund henni sameiginlegt einkenn''
enda er hugtakið heimaguðfræði a
miklu leyti af þessu einkenni hennar
dregið.
76