Nýjar kvöldvökur - 01.01.1927, Blaðsíða 29
NÝJAR KVÖLDVÖKUR.
23
sem næslum áttu eins góð tæki og Sætermyr.
En samt sem áður urðu þeir ekki varir, en
Sætermyr stóð í konum bandóðum.
Loksins urðu hinir leiðir og fóru í Iand.
Og vorbjarta nóttina var aðeins einn bátur
eftir á firðinum og það var gamli fauskurinn
ofan af öræfum.
Fuglarnir eru sestir að og synda á sjónum.
Upsinn er hættur að vaða. En bíðum við.
Sætermyr veit ofurvel, að þá hefir straumurinn
breyst.
Bara að hann beri inn fjörðinn, því að komi
útstraumur, þá fer upsinn með honum. Og
gamla innmiðaaflaklóin finnur á sjer, að hverju
stefnir. Rað er grunn lengra inn i firðinum
og þangað rær hann. Óg alveg rjett. Rar
hefst nýtt brúðkaup. Fuglarnir fljúga upp og
koma á eftir. Karlarnir, sem komnir eru í Iand,
skyggja hönd fyrir augu og glápa. Já, svo er
sem sýnist, upsinn veður aftur og Sætermyr er
í miðri (orfunni og dýrðinni. Pegar gamli
maðurinn að lokum rær í Iand, er langt liðið
á nótt. Sætermyr er aleinn.
Og nú fær hann byrði að bera, sem um
munar. Ekkert er til, sem er eins þungt í sjer
og nýveiddur fiskur. Hann hefði getað slægt
hann og kastað slóginu í sjóinn, en grísinn
heima hafði lengi lifað á rýru fóðri. Rað var
drápsklyf í bak og önnur litlu minni í fyrir,
Hann riðar í hnjáliðunum undir byrðinni.
En Sætermyr er vanur að bera þunga bagga
upp brekkur og torleiði.
Seint 9ækist leiðiti, en jafn og þjett. Bygðin
sekkur dýpra og dýpra undir fótum honum.
Pað er blæjalogn, svo að rósrauð skýin end-
urspeglast í firðinum. Húsin þarna niðri á
sljettunni verða minni og minni.
Uppi í miðjum hlíðum lagði hann af sjer
byrðina og settist á götubrúnina. Pú! Nú er
maður orðinn gamall.
Og langt, langt uppi á brúnum beygir hann
út af veginum og gengur gegnum skóginn yfir
fjöll og firnindi. Víst er byrðin þung. En
hann er á heimleið. Pað er undursamlegt, að
eiga að koma heim á bjargarlítið heimili með
drápsklyfjar af mat.
Uppi á hæstu brúninni staðnæmist hann og
lítur niður á spegilsljettan fjörðinn þarna niðri
milli fjallanna. Pað er undursamlegt, hversu
sjórinn seiðir og dregur. En hafið skyldi
hann aldrei. Langferðir drógu hann heldur
ekki. Hann varð aldrei annað en fiskimaður á
innfjörðum, en sá fengsælasti í manna minnum.
Samt sem sem áður gat hann ekki sest að
niðri við fjörðinn, nei, heimilið varð hann að
hafa langt inni í öræfum.
Og milli fjarðar, heiða og öræfa bar hann
byrðar sínar upp og niður ár eftir ár. Hann
varð hokinn í hnjáliðum og með bogið bak,
en árin liðu og líf hans varð gangur fram og
aftur, upp og niður með byrði á bakinu.
Pegar haustaði, kom stórupsinn með síldar-
torfum inn á fjörðinn.
Pað er snáði, sem segir sex. Komdu ekki
með stangir eða fúaspotta, því að það hvort-
tveggja hrykki sundur eins og kveikur. Nei,
nú er það sterkt þriggja punda færi og sakka
með heilás.
Norðlendingar kalla veiðarfæri þetta »Joksen«,
en Prændir kalla það »Hie«. Pað er færi með
sökku og bognum járnteini og taumum í báð-
um endum og Ioks önglum með beitu á. Ný
síld er tálbeita. Hún glitrar svo dýrðlega niðri
í sjónum. Og sakkan rennur marga faðma
niður í dýpið og þegar hún nemur staðar í
botni er tekið grunnmál. Svo er keipað. Pað
er keipingin, sem gerir það að verkum, að
öngullinn krækist í kjaftinn á upsanum. Og
nú róa bátarnir fram og aítur og þú getur
sjeð á mönnunum, sem keipa, hvort er á hjá
þeim. Ef svo er, gengur drátturinn skrykkjótt.
Færið stöðvast oft algerlega. En svo mjakast
það af stað aftur, hægt og skrykkjótt. Svo er
eins og alt sje farið. Færið verður svo Ijett,
þar til alt í einu að það er rifið úr höndunum
á manni og rennur út. Þrjóturinn hefir bara
synt með, en rykkir nú í af alefli til að
losna. Loksins er hann kominn upp að borði,