Gripla - 01.01.1984, Blaðsíða 98
94
GRIPLA
Gizurr hvíti, representing the prosecution, approach Snorri goði. Snorri,
certainly one of the most astute, unscrupulous, and venerated brokers in
the literature, refuses his direct support, but he offers something better,
a plan that would make a future resolution possible (ÍF 12, ch. 139):
Snorri mælti: “Gera skal ek þér vináttubragð þat, er yður sœmð
skal öll við liggja. En ekki mun ek til dóma ganga, en ef þér berizk
á þingi, þá ráðið ér því at eins á þá, nema þér séð allir sem 0rugg-
astir, því at miklir kappar eru til móts. En ef þér verðið forviða, þá
munuð þér láta slásk hingat til móts við oss, því at ek mun hafa
fylkt liði mínu hér fyrir ok vera við búinn at veita yðr. En ef hinn
veg ferr, at þeir láti fyrir, þá er þat ætlan mín, at þeir muni ætla at
renna til vígis í Almannagjá, en ef þeir komask þangat, þá fáið þér
þá aldri sótta. Mun ek þat á hendr takask at fylkja þar fyrir liði
mínu ok verja þeim vígit, en ekki munu vér eptir ganga, hvárt sem
þeir hörfa með ánni norðr eða suðr. Ok þá er þér hafið vegit í lið
þeira svá npkkvi mjök, at mér þykki þér mega halda upp fébótum,
svá at þér haldið goðorðum yðrum ok heraðsvistum, mun ek þá til
hlaupa með menn mína alla ok skilja yðr; skuluð þér þá gera þetta
fyrir mín orð, ef ek geri þetta fyrir yður.” Gizurr þakkaði honum
vel ok kvað þetta í allra þeira þörf mælt.
If the sagas tell of many men who succeed in negotiating and paying
their way out of the repercussions that follow violent actions, the litera-
ture, as cited earlier, also gives numerous examples of individuals who
fail. Such failures frequently occur when a character, especially a chief-
tain, is so ambitious that he refuses to negotiate a settlement. By doing
so, he asserts his deternrination not to abide by the customary negotia-
tion of compromise in matters of dispute. When faced with a person so
overbearing and socially destabilizing—often termed ójafnaðarmaðr—
the society had a way of protecting itself. Powerful individuals, who
otherwise might have opposed violent action, condoned it on the part of
opponents to such persons. Thus a society that functioned through bal-
ancing power among many brokers had available a means of curbing
unrestrained ambition when it threatened the status quo. Influential
persons, with their networks of obligations, tacitly supported the less
aggressive of the rivals by allowing him to break the rules of the game
and to kill a fellow leader with few or no legal reprisals. In such in-
stances, the removal of a powerful but uncontrollable man not only