Eimreiðin - 01.06.1922, Blaðsíða 32
160
Þ]ÓÐS0GUR
EIMREIÐIN
Kölski með gambanteininn.
[Af hinum mörgu útgáfum þessarrar sögu, sem eg hefi heyrt, vel eg
þessa. Minnir mig að eg næmi hana í æsku af vinnukonu að Skeggjastöð-
um í Fellum, er fór vel með sögur. Gambanteinn er töfraður reirsproti.)
í fyrndinni var maður tekinn fastur, sem ólífismaður og
kastað í »dýblissu«. Sumir hafa kallað hann Gissur aðrir
Kálf. Atti að færa hann til Alþingis.
Hann hét á góðan guð og allar góðar verur að frelsa sig
frá dauða. En þær daufheýrðust. Þá hét hann á kölska og
þjóna hans. Nóttina eftir kemur maður til hans í svefni og
segir: »Þú hefir heitið á mig þér til hjálpar og lífsbjargar.
Taktu nú vel eftir því sem eg segi: Þú verður fluttur til Al-
þingis í böndum og dæmdur þar til dauða. En þegar á að
lífláta þig mun verða undarlegur atburður, og ef svo ólíklega
fer að þú verðir Iaus, þá skaltu nota færi, sem þér mun bjóð-
ast. En takist þér að sleppa, þá verður þú að gerast minn
maður fyrir hjálpina«.
Nú þóttist maðurinn vita að þetta var kölski sjálfur, hikar
því við, en segir, hvort ekkert skuli til undanlausnar vistar-
bandsins. »]ú«, kvað hinn. »Ef þú getur varist því, að eg
nái þér fyrir næsta Alþingi, þá geri eg eigi tilkall til þín«. Að
þessu gekk Gissur, og hvarf hinn þegar.
Litlu síðar var Gissur fluttur til þings og dæmdur til lífláts.
Var hann ramlega fjötraður. En þegar skyldi taka hann og
fullnægja dóminum, varð þar undarlegur og hvatskeytslegur
atburður, því að ókunnugur maður snaraðist inn í mannþröng-
ina. Hann var eineygur og í síðri heklu. Hann hafði í hendi
gambantein og veifaði honum í kring um sig og að mönnum
svo hart að teinunginn sýndist draga ljósrák í loftinu, og
hrukku allir menn frá. Hann kvað við raust þessa vísu:
„Gambantein menn fyrir fundu.
Fanst þeim mein að gambanteini.
Gambanteinn Iét aldrei undan.
Einatt hvein í gambanteini".1)
1) Eg tók þessa sögu hér af því mér þótti hún betri svona en hinar
aðrar prentuðu útgáfur hennar áður, einkum þó hvað áhrærir nafn tein-