Eimreiðin - 01.04.1923, Blaðsíða 64
192
RITSJÁ
eimreidin
að láta viðbjóðinn gagntaba lesandann, og hún þarf ekkert að fegra þaer,
til þess að láta lesandann fyrirgefa þeim og láta sér þykja vænt um þsr-
Hún aðeir.s segir frá, án allra stóryrða og án allrar sundurgerðar og án
allra þankastryka. Það er sönn frásagnarlist, og skapferlislýsingarnar eru
fullkomnar.
Af öllum sögunum er sagan af Rut Olsen, „Vonda veikin", lengst og
stórfenglegust. Það er saga, sem eg hygg að mundi sóma sér innan um
sögur hinna mestu snillinga, og er íslenskum bókmentum sómi að henm-
Það má auðvitað segja, að hún sé ekki sambærileg við beinar skáld-
sögur. Ungfrú Ólafía þekti Rut Olsen, og lýsir henni. En svo mun
vera í raun og veru um margar af ágætustu persónum skáldanna. Jóhann
Sigurjónsson segist hafa dregið Höllu upp eftir sál danskrar konu. Marv
O’ Neill í „That woman thou gavest me“ er líka, eftir því sem Hall
Caine segir, stúlka, sem lifað hefir. La dame aux camélias (Kamelíu-
frúin) var líka til og bjó í París, og svo mætti víst halda áfram lengi. En
Rut Olsen er samt, eins og hún kemur fram í sögunni, sköpuð af hreinm
skáldskapargáfu, engu síður en hinar, og hún stendur þeim ekki að baki-
Eg las sögur þessar fyrst, þegar þær komu út á norsku, og varð hrif-
inn af þeim. Kveið eg hálfpartinn fyrir, að lesa þær á íslensku, því að
eg var hræddur um, að þær töpuðu við búningsskiftin. En því fer fjarri-
Það má auðvitað finna smávegis að málinu, en það gleymist og hverfur
fyrir hinu, hve málið er fjörmikið, eðlilegt og fjölskrúðugt.
En bókin er alls ekki skrifuð vegna skáldskaparins, þó að svo haíi
nú farið, að hún hefir stungið flestum skáldunum aftur fyrir sig í Þvl
efni. Hún er skrifuð í uppeldis-tilgangi. Hún er hrópandi rödd þess, sem
hefir heyrt og séð neyð þeirra kvenna, sem komist hafa út á glapstigu-
Til þess eru vítin að varast þau. Vonandi getur bókin haft áhrif 1
þessu efni.
Ytri frágangur bókarinnar er ekki eins góður og hún ætti skilið, en
þó alls ekki slæmur. Framan á kápu er vel teiknuð mynd úr skugga*
hverfi í Kristjaníu. Arthur Qook gefur út, og er bókin afaródýr (kr. 1,50).
Hún verður vafalaust keypt og lesin mjög mikið. M. 7-