Eimreiðin - 01.01.1930, Síða 123

eimreiðin
RITSJÁ
103
Qunnars. Sumar þeirra eru í raun og veru alls engar sögur, t. d. sú,
sem heitir „En Historie", þótt undarlegt sé. Beztar eru þær, sem eru í
fauninni gamlar munnmælasögur eÖa líta svo út, t. d. „Ingen synderlig
^idenskabsmand" og „Lýöur Guðmundsson og Vorherre". Ákaflega finst
^ér þaö undarlegt, að Gunnar skuli blátt áfram þýða frásögnina um
síðustu stundir Þormóðar Kolbrúnarskálds (sbr. Heimskringlu og Fóst-
^ræðrasögu) án þess að geta um, að um þýðingu er þar að ræða, en
ekki frumsamið verk („I Staalgusen ved Stiklastad").
..Svartfugl" er miklu betri bók en „En Dag tilovers". Það er skáld-
SaSa um Sjöundármálið alkunna, morðmál frá því um aldamótin 1800.
Hétu sökudólgarnir Bjarni og Steinunn, sem Steinkudys hér við Reykja-
v>k var við kend. Segir í bókinni af málinu frá upphafi til enda, og er
það gert af all-mikilli list. Ég veit ekki, hvort Gunnar hefur stuðst við
málsskjölin, en það lítur víða svo út sem tekið sé beinlínis upp úr
þeim, og blæ tímabilsins öllum er haldið mjög vel. Þetta er söguleg
ská!dsaga, sem mikill fengur er í, og þyrfti hún fyrir hvern mun að
komast á íslenzku.
Gunnar Gunnarsson er mikið skáld, og þó að „stundum dotti hinn
9óði Hómer", þá leynir sér ekki skáldlegt hugarflug höf., og meðferð
efnisins er mjög víða snildarleg. En ekki er við því að búast, að alt sé
)afn-gott hjá skáldi, sem yrkir eins mikið og G. G. gerir.
Jakob Jóh. Smári.
bialldóv Kiljan Laxness: ALÞÝÐUBÓKIN. — Rvík 1929.
Þessi bók er ekki samfeld heild, heldur safn af greinum, sem höf.
hefur ritað í blöð og tímarit. Má óhætt segja, að af nýjum bókum hafi
en9in vakið meiri athygii né skiftari skoðanir. Eru það strax meðmæli,
því að nú er svo mikið skáldað og ritað, sem menn nenna ekki að lesa.
- H. K. L. er áður kunnur rithöfundur, einkum fyrir „Vefarann mikla“.
því að þótt sú bók þætti gölluð sem heild, voru í henni tilþrif, sem
^entu | mikla hæfileika. Greinir „Alþýðubókarinnar" sýna góða athug-
vnargáfu, hugkvæmd og ritleikni -- hæfileika, sem góður rithöfundur má
ekki án vera. Hinu er aftur á móti erfitt að áfta sig á enn sem komið er,
hver er hin fasta uppistaða á bak við alt saman. Um marga hluti er
maður höfundi sammála og finst hann víða hitta naglann á höfuðið, en
annarsstaðar veit lesandinn oft ekki, hvort á bak við er gaman eða al-
Vara, og veiur þá þann kostinn, að taka málið ekki alvarlega. — Þótt
þ*tt sé nú að beita hörðum refsingum fyrir hégómlegt tal um aðaltrúar-