Eimreiðin - 01.01.1934, Síða 124

EIMREIÐl^
fil að
Einar Ól. Sveinsson: UM NJÁLU, I. bindi, Rvík 1933. — Fyrir ein
um mannsaldri eöa tveimur gekk straumfall textafræðinnar í þá átt a
vanfreysta helzt hinu varðveitta, leita uppi missmíði þess og ágalla, kenlia
það mönnum er hefðu skeytt saman það sem upphaflega var sundnr
skilið og fært úr lagi það sem upphaflega var lýtalaust, og ímynda ser
þannig fullkomnari, heildarlegri glötuð rit fyrir aftan hin geymdu. I ÞellTI
aldaranda kom upp sú hugmynd, að Njála væri til orðin fyrir san'
bræðslu úr eldri sögum, og er þó sannast að segja, að rit eins og
þar sem hvert atriði að heita má er niðurnjörfað í fastar skorður, sV°
að fáu má kippa burt nema heildin raskist, er eitt hið ólíklegasta a
hafa myndast með slíkum hætti.
Nú orðið hefur fallið snúist til öfugrar stefnu. Menn hneigjast
taka hin varðveittu rit eins og þau eru, játa að vísu að ýmislegt kunn
að vera úr lagi fært (en viðurkenna hins vegar vanmátt sinn að be
á það með vissu eða bæta úr því), láta sér ekki detta í hug að vei
hljóti að hafa komið smíðalýtalaus úr höndum höfundanna og horfa j11^
efablandinni undrun á margar íþróttir fyrri fræðimanna í innskotaleki*111
Ur íslenzkri bókagerð má benda á Völuspárútgáfu Sigurðar Nora
þar sem tilraunum margra manna að brytja niður Völuspá á ýmsa v
var vfsað á bug með einni axlayptingu. I sama anda er bók Einars
Sveinssonar um Njálu. í sfyztu máli sagt miðar hún að því að sann
að Njála sé ein samfeld, órjúfandi heild, til orðin öll í einu (að un
skildum þáttum, sem höfundur hennar hafi sjálfur tekið upp), °8 v_er
ekki limuð sundur nema skorið sé í kviku. Enginn fræðimaður nt ^
yngri kynslóða mun bera brigður á, að höf. hafi á réttu að slan
En ætli straumurinn eigi fyrir sér að snúast aftur? Hver ven ,j
reki að því, ef vér komumst á elliárin, að þeir sem þá eru unS*r ^
endilega láta t. d. Kristni þátt vera settan inn í söguna af öðru111
höfundi sjálfum. j.
• • •• UseIflö
Sá sem þetta ritar hefur aldrei getað Iátið sér skiljast, að roxs
irnar um sundurhlutun Njálu hefðu neitt verulegt burðarþol. Sjálf a
í bók Einars Ól. Sveinssonar virðist því stundum óþarflega na
með því að sá málstaður, sem að er veizt, sýnist standa svo v ^
fótum. En því fer fjarri, að höf. geri að eins að fella, heldur r ^
hann um Ieið. Hinn eini Njáluhöfundur, eða réttara sagt Njáluska