Eimreiðin - 01.01.1934, Page 125

E‘MREIÐIN
RITSJÁ
105
íls upp og tekur á sig mynd. Smátt og smátt skýrist fyrir oss Iundar-
^ar hans og auðkenni, ævitími hans og heimili, staða hans í bókmentum
°2 efniviðurinn, sem hann hafði úr að vinna. Oss vantar lítið annað en
slálft nafnið. Auðvitað hefur Einar Ól. Sveinsson fært sér í nyt margt,
senr aðrir hafa rannsakað og tekið eftir áður. En hann leggur til frá
slálfum sér óskeikula kunnáttu, rólega íhugun, glöggskygni og stílnæm-
e'k> ósjaldan skáldleg tilþrif.
Smá-atriði, sem kann að mega út á bókina setja, er þarfleysa að
llna- í samanburði á orðalagi Njálu og annarra eldri sagna virðist sumt
°halið. Meðal auðkenna, sem sameiginleg eru fyrra og síðara hluta
''lálu, hefði vel mátt gera meira úr bardagalýsingunum (aðeins nefnt,
s- 295). Engin fslendingasaga líkist Njálu í smámunalegri og ótrúlegri
ras°9n af vopnaviðskiftum. Hetjan, hvort heldur það er Gunnar eða
_ari> stendur reiðubúin með verkfærin; andstæðingarnir hlaupa fram
e,t>n og einn (ekki er verið að ryðjast) og Iáta höggva af sér höfuðið
eð
sku
a laka sig sundur í miðju; vopnin bíta eins og þeim væri beitt á
99a; verið þér sælir, sá næsti! Vel hefði farið á í riti sem þessu,
málfar höf. hefði sumsstaðar borið meiri merki þess, hve þaullesinn
ann er í þeim bókum, þar sem lind íslenzks máls er tærust. Og ef
íáluskáldið, sem Einar Ól. Sveinsson ætlar skaftfellskan, hefði séð
penna sýslunga sinn ginnast af því uppátæki að skrifa „tæi“ (af þessu
**')> Þá hefði hann ekki getað annað betur sagt en: Og þú líka, sonur
^llnn! Þvf að einmitt framburður Skaflfellinga á orðinu sýnir, að „tagi“
a °ár sögulegan stað, en „tæi“ ekki.
^ árinu 1933 lagði Reykjavík fram þrjú merkisrit í norrænum fræð-
nt^: Eglu Fornritafélagsins, Um Njálu og upphaf að ágætri rifgerð eftir
e,ur Sigurðsson um íslendinga sögu Sturlu Þórðarsonar. Hinn íslenzki
0>uðstaður lét ekki sinn hlut eftir liggja í fyrra um rannsókn íslenzkra
rn“ókmenta. En hvernig verður um framhaldið?
Kaupmannahöfn, marz 1934.
Jón Helgason.
Guðntundur Gíslason Hagalín: KRISTRÚN í HAMRAVÍK. Sögukorn
Urn þá gömlu, góðu konu. —- Akureyri 1933 (Þ. M. }.).
Þetta er saga hverfandi aldar, sem lítið hafði til að lesa, nema rímur
9amlar guðsorðabækur. í rímurnar sótti hún nöfn á menn og mál-
Ysingja, en í guðsorðabækurnar dönskuskotna setningaskipun, sem svo
ar>daðist hljómþungri og sérkennilegri vestfirzkunni, unz úr varð all-
náarleg mállýzka.
^ slíku máli segir höfundurinn sögu þess fólks, er hann hefur skapað,
9 hæfir þar mönnum. Hann hefur viðað að sér einkennilegum orð-
alþýðumálsins vestur og norður þar, bæði þeim, sem lifandi eru og
'ns hinum, sem nú eru í andarslitrunum eða önduð. Þannig bjargast
r9l frá gleymsku. góðu heilli. Auðvitað er þó margt í þessu málfari,
ern fa9urfræðilega séð hefði mátt drukkna í gleymskunni, en mál —