Eimreiðin - 01.07.1942, Blaðsíða 43

Eijirf.iðix
EIN'AU PÁLL JÓNSSON SKÁLD
219
‘u>l I)r. Guðmundur Finnbogason tekúr því hreint ekki of
(|.Íupt í árinni, er hann segir um íslandskvæði Einars (í inn-
kangsritgerð sinni að safnritinu Vestan um haf), að þau séu
”s' iphrein og glæsileg“. Hefur Einar, síðan þau ummæli voru
]|tuð, ort fjölda prýðilegra ættjarðarkvæða, sem öll anda
Jartagróinni rækt til heimalandsins og heimaþjóðarinnar og
|l,lka nieg nænl]elp ]llns skynjandi skálds hið nána samþand
endingsins og íslands. „Móðir í austri“ er gott dæmi þess,
e glöggskvggn höfundur er á hin sálarlegu tengsl einstakl-
lngsins V1g uppruna og átthaga, en þar úr eru þessi erindi:
„Hún skýrist í liuganum, móðir, ]>in mynd
pcss meir sem að liður á dag;
öll forsagan tvinnuð og tengd minni sál
eins og texti við uppáhaldslag.
Með útfalli hverju frá átthagans strönd
berst angan af frumstofnsins rót,
er vekur til söngva mitt vitundarlif
eins og vorleysing hálfstiflað fljót.
Hún stcndur á heiðinni, steinkirkjan min,
eins og stöpull úr aldanna mar.
Mig dreymdi J>að ungan og dreymir |>að enn,
að Drottinn hann messaði þar
og lcgði’ út af hreinleika heiðar og fjalls
og hugsjón um islenzkan mann,
er gcngi mót brattanum, glaður og trúr
við gróðurmold landsins — og hann.
* öðnlln kvæðum, sem ísland varða, er það lögeggjanin lil
.a a lllú varðveizlu íslenzkra erfða vestan hafs, sem er efst
j^baugþ 0g ejga þeir sem s]<áldíð telur gerast seka um lið-
I ailP í þjóðræknismálunum, ekkert griðland undir eggjum
ans- Á hinn bóginn er hann jafn örlátur á Ijóðlof til þeirra
^freks- og athafnamanna af íslenzkum stofni, sem borið hafa
'a*l nierki manndóms og drengskapar vestan hafs, og þarf
'n ekki annað en minna á snjöll kvæði lians lil Sveins Thor-
^nldssonar kaupmanns og Jósephs T. Thorson ráðherra, en
''æðið til hins siðarnefnda hefst á þessum erindum:
I'P of vorum stolta stofni
■s,erkir risa vökumenn;
'nenn, sem þora hátt að horfa,
höggva titt og leggja í senn;
þegar mest á þreklund reynir,
þcssir aldrei hlása í kaun;
þjóðárheill er þeirra boðorð,
þeirra fyrstu og einu laun.