Eimreiðin - 01.07.1942, Side 66

242
ARAS AMUNDSEXS

titla, livorki á enska frummálinu né í þýðingu á Norðurlanda-
mál. Það var því sæmilega augljóst mál, að Amundsen
hafði aldrei lesið rit Vilhjálms. Amundsen hefur sennilega ekki
hyggt árás sína á því, sem hinn hafði ritað, lieldur á því, se,n
menn sögðu honum, að Vilhjálmur hefði ritað. Ef tn'
vill ganga þar aftur tröllasögur þær, er dagblöðin átu upP
hvert eftir öðru eftir heimkomu Vilhjálms, er liann hafði
fundið „björtu Eskimóana".
Um þá segir Amundsen, að þeir séu alveg áreiðanleg*
kynblendingar, börn Eskimóakvenna og hvítra verzlunar- °s
veiðimanna, auðsjáanlega óvitandi þess, að fyrsti hvíti mað-
urinn, sem um er getið, að hafi farið um þessi svæði og veitt
athygli þessu „hjarta yfirliti“, var hann sjálfur, og ekki e
vitað um nema eitt skip, er komið hafði þangað í verzlunai
erindum á undan öðrum leiðangri Vilhjálms, og' það aðeins
þreniur eða fjórum árum áður.
í áframhaldi seg'ir hann: „Aldrei hefur ótækara ranghei'llU
heyrzt um skilvrðin norðurfrá en þetta, að góð skytta Sct'
„lifað af þvi, sem landið hefur að lijóða'*. Vilhjálmur heÞ"
aldrei gert það, þótt hann segi það. Enn fremur er ég fús ^
að setja heiður minn sem heimsskautsfara og söniuleiðlS
f \ ^ j1 ^
allt, sem ég kynni að eiga fémætt, að veði fyrir þvi, ao '
hjálmur mundi bíða bana eftir vikutíma, ef hann reynd1
þetta, svo framarlega sem tilraunin væri gerð á hafísnu111’
sem er á sífelldri hreyfingu um opið haf.
. . . Það er dálítið af villibráð á méginlandinu og ofm'li*1
á stærri eyjunum norðan við heimsskautsbauginn. • ■ •
hætti menn sér úr landsýn út á víðáttur íshafsins, eru álík*1
miklir möguleikar til að „lifa af því, sem landið hefur
bjóða“ og likur væru fyrir því að finna gullnámu á ísjakn-
Að vísu koma fáeinir selir — en mjög fáir — endrum og elIlí
upp á ísinn, en að sjá sel og veiða hann er tvennt ólíkt. í 1,1
fiskveiðar er ekki að ræða, þar sem ísinn er frá þreniur upl
í tólf fet á þykkt.
Hin grunnfæra sögusögn Vilhjálms Stefánssonar hefur lík‘
orðið tálmun öðrum og fremri landkönnuðum. . . • Eg
vitanlega haft náin kynni af flestum þeim mönnum, sein s°^
hafa reynslu á norðlægar slóðir. Við marga þeirra hef eg lc
/