Eimreiðin - 01.07.1942, Síða 67

ElM RF.IÐIN
ÁRÁS AMUNDSENS
243
11111 bók Vilhjálm Stefánssonar, Gestrisni Norðra. Aö netna
bókina er vísasti vegurinn lil að heyra óþvegið orðbragð.
IJeir vita af eigin reynslu, hvílík fjarstæða hun er. . . .“
Þar eð árás þessi kom frá þeim manni, sem var ef til vill
Þ’ægasti og mest metni landkönnuður á vorum dögum, hafði
hán mikil áhrif meðal fjölmargra flokka, sérstaklega þeirra,
er voru andvígir Vilhjálmi áður. Einkum fékk hún á fæt-
Ri'na meðal óvina Vilhjálms í Kanada.
Og svo dó Amundsen hetjudauða, skömmu eftir að hann
liaftSi gert árásina, og héll því til loka trægð sinni meðal al-
)>iennings. Árið 1928 flaug Nobile norður í loftfarinu „Ítalía“.
Eí'tir að liann liafði gert nokkrar verðmætar athuganir á ís-
hafinu og farið yfir pólinn á flugi sínu, hélt hann aftur suður
® bóginn", en tenti í vandræðum aðeins rúmlega tuttugu mil-
11 m fyrir norðan Spitsbergen. Loftfarið skall niður á ísinn,
hastaði af sér helmingi áhafnarinnár, flaug af stað á ný og
týndust allir, sem eftir voru í því. Nobile og félagar hans
v°ru ekki vanir pólferðum og komust því ekki hjálparlaust
ttl lands. Heimurinn stóð á öndinni út af þessu, og upp undir
tuttugu hjálparleiðangrar þutu af stað norður og eyddu nokkr-
llI)i vikum til þess að bjarga þeim, sem eftir lifðu á ísnum.
Meðal þeirra, sem gerðu tilraunir til bjargar, var hinn stæki
f°rni fjandmaður Nobiles, Roald Amundsen. Hann flaug í
Uorður frá Noregi, sem farjiegi í franskri flugvél með franskri
úhöfn, en komst aldrei til Spitsbergen. Flugvélin féll í liafið,
l,ar sem Golfstraumurinn heldur því auðu fyrir norðan Noreg.
Margir þeirra, sem þekktu Amundsen og unnu honum
tyrir hina mörgu góðu eiginleika hans, þvi að hann var maður
hlátt áfram og veglyndur, þótti vænt um, að hann skyldi
deyja þegar og á þann hátt, sem liann gerði það. Hann hafði
l,fí)ð út sinn tíma sem „síðasti víkingurinn“. Heimurinn tók
hraðfara breytingum hin síðari æviár hans, og margir þeir
atburðir gerðust eftir dauða hans, er sönnuðu, hve fjarri
0lluni sanni var álit hans á íshafinu. Með því að deyja eins
°g hann gerði og eins og hann mundi liafa óskað að gera það,
'ar honum hlift við mörgu andstæðu.
Ársæll Árnason
]>ýddi.