Eimreiðin - 01.04.1953, Blaðsíða 51

RÚSSNESKAR BÓKMENNTIR
123
EiMRE1ð;
IN
andi S°^Ur’ ^ar sem rakin er þróun frjálsrar hugsunar og vakn-
SagnaSJalfStæ^S^r^ æskulýðsins 1 föðurlandi hans. Meðal þessara
sagan Ur Feður og synir, sem er talin hans mesta ritverk. Þó er
sit,- j reiSur aðalsins talin listrænni að gerð. Rétt fyrir andlát
hann3]1- ,^ann við sina síðustu bók, Ljóð í óbundnu máli, þar sem
Eftir X,Slr trn sinni og trausti á ættjörð sinni og framtíð hennar.
bókin Urs=eniev hefur ýmislegt verið þýtt á íslenzku, svo sem
Sk'iri'Sl<Urninn'n^ar’ sem ut kom ari® 1921-
skálc}3 " ^ ^iexander Ivanovich Goncharov (1812—91) ritaði þrjár
sö S°^un- °S er ein þeirra, sem ber heitið Oblomov eftir aðal-
á rás JUnni| talin einhver bezta skáldsagan, sem rituð hefur verið
^il S^est<a tungu, þó að lítt sé kunn utan Rússlands.
rneiS]. Uessarar sömu skáldakynslóðar teljast hinir tveir miklu
þeir Le&r russneskra bókmennta og um leið heimsbókmenntanna,
greifi 6° Tolstoj og Fedor Dostojevsky. Leo Nikolajevich Tolstoj
skáld ^—1910) er vafalaust einhver mesti rithöfundur og
getfg hé6m hefur verið á Rússlandi, þótt hans verði ekki
l^öfunda^ ^ neinu raði’ enda er hann kunnastur allra rússneskra
lenzkua.^er a landi, og hafa allmörg rit hans verið þýdd á ís-
°g fpjgu t»eim þýðingum skal aðeins nefna skáldsögurnar Stríð
Fej Ur ikernur út bráðlega), Anna Karenina og Kreutzer-sónatan.
eins ^hkhailovich Dostojevsky (1821—81) er hvergi nærri
n°kkru kUUnur her a !andi og Tolstoj, og skal hans því getið
hiennt Uanar’ klann var herlæknissonur og naut góðrar verkfræði-
að han1113-’ Sem kom honum þó að litlu haldi síðar í lífinu, því
hann t0k snemma að gefa sig allan við skáldskap, nema þegar
hann var*1-^1 fjárhættuspil, sem hafði það í för með sér, að
'n9ar lafnan skuldum vafinn. Fyrsta saga hans hét Fátækl-
saga ^ *íom út árið 1846. Hlaut hún góðar viðtökur. Næsta
ko^y fns Varð þó ekki eins vinsæl. Á árunum 1846 til 1848
bárn þjgj, 6ftlr hann nokkrar fleiri sögur en þessar tvær. Allar
ibiyndu einkenni draumóramanns, sem lifði í undarlegum heimi
ekki vo * ^ °g ótta °g er ofurseldur óskiljanlegum örlögum, sem
Arið Umflúin-
^at;ttöku - 8 lendir Dostojevsky í höndum lögreglunnar, vegna
fjögra - 1 m°tþróa gegn yfirvöldunum, og er sendur til Síberíu í
1 herinn & ^rælkunarvinnu- Að þeim tíma liðnum er hann sendur
Utle8ð h tær elilíl aú koma heim til Rússlands í tíu ár. Þessi
heilSl) ^ ^1 mikil áhrif á hann, bæði andlega og líkamlega, lamaði
elíls að r'fS gerÚ1 hann bölsýnni en áður. En hann hóf undir
a skáldsögur aftur, og meðal þeirra bóka, sem út komu