Eimreiðin - 01.04.1953, Page 54

126
RÚSSNESKAR BÓKMENNTIR

ákveðnum stefnum, svo sem Marxismanum. Þeir höfðu orðið fyr^
áhrifum frá frönskum bókmenntum, en sóttu þó söguefni sín 1
rússneskt þjóðlíf, rússneska siði, venjur, trúarstefnur og atvinrR1'
háttu. Þeir höfðu bætandi áhrif á bókmenntirnar frá tæknileS11
sjónarmiði og víkkuðu sjóndeildarhring sinn út um allt hið víð'
lenda keisaradæmi, í stað þess að eldri rithöfundar höfðu einkun1
sótt söguefni sín til stórborganna rússnesku og héraðanna í grenn^
við þær.
Meðal þessara höfunda var skáldið Dmitry Sergejevich Merezh'
kovsky (1866—1942), sem ritaði skáldsagnaflokkinn Kristur
Anti-Kristur. I þessum skáldsagnaflokki eru þrjár skáldsögur'
Dauði guðanna, Upprisa guðanna og Pétur og Alexis.
Dauði guðanna kom út í íslenzkri þýðingu árið 1943, undir nafn'
inu Þú hefur sigrað, Galilei, og Upprisa guðanna kom út á ís'
lenzku 1945, nokkuð stytt, undir nafninu Leonardo da Vinc''
Björgúlfur læknir Ólafsson þýddi báðar.
Þá má ennfremur nefna symbólistana Vladimir Sergejevi^1
Solovjev (1853—1900), sem orti dularfull ástaljóð til vizkunn31
í mynd hins eilífa kveneðlis, og Aleksander Aleksandrovich Bl°^
(1880—1921), sem einnig tilbað hið dularfulla í eðli konunnar’
en færði síðar þessa tilbeiðslu sína yfir á sjálfa ættjörðina, hiua
miklu móður, Rússland, líkt og rómantísku skáldin hér á lan^1
sungu Fjallkonunni lof og dýrð í ljóði.
Á árunum næstu fyrir stjómarbyltinguna fjölgaði mjög steÚ1'
um í skáldskap Rússa. Andstæðingar symbólistanna voru pósiti'''
istamir undir forustu skáldsins N. S. Gumilev (1886—1921). ^
sömu stefnu telst einnig Anna Akhmatova, sem talin heful
verið mesta skáldkona Rússa, og O. E. Mandelstam. Enn ^
nefna ego-fúturistana, sem gerðu lóðlistina að skrípi, til að sýf9
gerspillta menningu borgaranna, og ennfremur má nefna hreyfino11
þá, sem kennd var við skáldið Kruchonykh og beindist aðallega a
Ijóðleik með orð, án þess að nokkur meining fylgdi. Fúturismif11
lifði sitt blómaskeið eftir byltinguna, fyrir forgöngu skáldsin*
Vladimir Majakovsky, sem fékk allmarga áhangendur um skel‘
meðal rússneskra skálda. Majakovsky þrumaði gegn hinni
rússnesku menningu og hóf til skýjanna ráðstjórnarfyrirkomula£
ið. Hann orti ljóð um fimm ára áætlunina í anda samtíðar sinnar
og tók mikinn þátt í bókmenntadeilum. Hann skipaði sér algerle?3
í hóp þeirra, sem lofsungu byltinguna, en var þó of mikill einstakl
ingshyggjumaður til að geta sætt sig við afleiðingar hennar
framdi sjálfsmorð árið 1930.