Iðunn - 01.02.1885, Qupperneq 26

88 Hagnýting néttúrukraftanna.
getr, er Thomson hólt á fundi brezka náttúru-
frœðafólagsins, hefir hann til tekið skýrt og greini-
lega, hver skilyrði til þess þurfi, að náð verði því
marki, sem svo mjög er kept til, aðgetaveitt vatnsafli
með rafmagni hvert sem vera vill. Vér skulum
nú skýra frá í fám orðum, hvernig þessu mætti
haga við Niagara-forsana, t. a. m.
Svo er til ætlazt, að stórcflis flatvatnshjól (tur-
biner) sé sett í fljótið annaðtveggja fyrir ofan fors-
ana eða neðau, og að ásar hjólanna snúi stórkost-
legum rafmagns-safnvélum. Eafmagnsstraumnum
mætti svo veita eftir eirþræði, er væri um i þumlung
á þykt og rúmar 60 (danskar) mílur á lengd til
Montreal, Boston, New York og Fíladelfíu. Kraftr
vatnshjólanna ætti að vera svo mikill, að veita mætti
21000 hesta afli með þræðinum, þótt fimtungr sé
frá dréginn fyrir núningstálmun og aðkomu-áhrif.
þotta er ekki smámunaafl, og er það þó að eins lít-
ill hluti af því ógurlega afli, sem er í Niagara-fors-
unum. Bnn aflið í Niagara-forsunum er aftr örlítill
bluti af því afli, er sólin veitir mannkyninu með
þeim hætti, að á hverjum degi gufa upp af jörðunni
margar miljónir teningsfeta af vatni, sem fellr niðr
aftr í regns líki.
Margir hafa fundið sitt hvað að eða borið á móti því,
sem Sir William Thomson segir hér. Bnn eigi mun
því verða mótmælt, að hér sé um vísindaleg sann-
indi að rœða, þótt vafi geti leikið á því, á hvern hátt
þessu megi verða framgengt. jpað hefir verið sagt,
að leiðiþráðrinn þyrfti að vera miklu gildari enn i
þumlungur að gagnmáli; svo mjór þráðr mundi eigi
geta leitt 21 000 hesta afl ; ef það væri reynt, mundi