Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Blaðsíða 17

Málskot til æöra stjórnvalds.
143
Hitt er aftur á móti meiri spurning, hver sé þýðing
stjórnlegrar kæru, er hún hefur átt sér stað. Með því er
ekki átt við það, til hverra málsúrslita kæran kann að leiða,
heldur hitt, hver áhrif sjálft málskotið kunni að hafa á
framkvæmd og bindandi gildi kærðrar ákvörðunar, meðan
úrlausn æðra stjórnvalds er enn ókomin. Allt frá því, er
kæra á sér stað og þar til úrskurður æðra stjórnvalds liggur
fyrir, má segja, að frambúðargildi stjórnvalds ákvörðunar
sé óvíst. Spurningin hér er því sú, hvort stjórnleg kæra
hafi hliðstæðar verkanir og áfrýjun dómsathafna, en aðal-
reglan er sú, svo sem kunnugt er, að áfrýjun frestar fram-
kvæmd þeirrar dómsathafnar, sem skotið er til æðra dóms,
sbr. NL. 1—22—56.
Löggjöfin geymir enga almenna reglu um verkanir
stjórnlegrar kæru að þessu leyti, enda varla við því að bú-
ast, þar sem bein lagaákvæði um kæru ná enn svo skammt.
Einstök lagaákvæði, sem veita heimild til kæru, geyma hins
vegar stundum svar við þeirri spurningu, hver séu réttar-
áhrif málskotsins. Verður þá auðvitað að fara eftir þeim,
svo langt sem þau ná. 1 flestum tilvikum er atriði þetta
hins vegar ólögákveðið. Hverjar verkanir hefur þá mál-
skotið í þeim tilfellum? Þegar svara skal þeirri spurningu,
koma ýmis sjónarmið til greina. Hafi málskotið ekki frest-
andi verkun, má oft segja, að gagnslítið sé að kæra. Ef
kærð ákvörðun er þegar framkvæmd, verður kæranda ekki
fullt gagn að stjórnlegri kæru, enda þótt svo reynist, að
hann hafi á réttu að standa. Á hinn bóginn er hætt við, að
virk stjórnsýsla mundi bíða varanlegan hnekki, ef stjórn-
leg kæra ætti almennt að hafa frestandi áhrif. Þrætuseggir
kynnu að nota sér slíka reglu og skjóta málum til æðra
stjórnvalds að ástæðulausu. Afleiðing þess yrði svo sóun
á starfskröftum stjórnsýslumanna. Þannig má benda á
ýmsar ástæður, er sumar mæla með því, en aðrar á móti, að
máiskot stjórnvalds ákvörðunar til æðra stjórnarstigs
fresti framkvæmd hennar. Af því er auðsætt, að efnisrök
leiða hér ekki til sjálfsagðrar og algildrar niðurstöðu.
Orða má, hvort ekki sé rétt að beita hér reglunum um