Tímarit lögfræðinga - 01.07.1953, Blaðsíða 60

186
Timarit lögfrœðinga.
að II hcfði ekki skilyrði til að gera slíkan samning. Þessari
vörn var hrundið, sbr. 2. gr. laga nr. 100/1938. Þá var því
haldið fram, að gerðardómur gæti ekki úrskurðað um bætur
fyrir framtíðar tjón, og virðist hæstiréttur ekki hafa talið
þá vörn á rökum reista, þótt ekki sérstaklega sé að henni
vikið. Einnig var úrlausn gerðardómsins véfengd, með því
að málið hafði frestast fyrir gerðardómi lengur en í 19. gr.
áðurnefndra laga segir. Virðist hæstiréttur ekki heldur
hafa talið þá ástæðu nægilega. En hæstiréttur ógildir gerð-
ardóminn af þeirri ástæðu, að hann liafi ekki reist úrlausn
sína á réttum sjónarmiðum. Að vísu segir hæstiréttur, að
gerðardóminum hafi borið að áætla tjón nemandans sakir
þess, að hann varð að hætta námi hjá H. og afla sér náms-
vistar annars staðar. Ilefði gerðardómendum borið að líta
til kjara þeirra, sem ætla mætti, að nemandinn hefði orðið
að sæta annars staðar í sömu iðngrein, það sem eftir var
námstímans, saman borið við kjör hans hjá H. Eipnig hafi
borið að miða við, að nemandinn hefði aflað sér annarrar
námsvistar innan hæfilegs tíma eftir 31. okt. 1947, er náms-
meistari hans fór frá H, í stað þess að halda áfram starfi
hjá H, án þess að kvörtun um vanefndir fyrr en síðara
hluta vetrar 1949 væri sönnuð, enda sé ósannað, að leitað
hafi verið annarrar námsvistar fyrr en einhvern tíma sum-
arið 1949.
Málsástæður þessar voru hvorki hafðar uppi í héraði
né hæstarétti. En þó telur hæstiréttur rétt að láta þær ráða
úrslitum og skírskotar því til stuðnings til 113. gr. laga
nr. 85/1936.
Ákvæði það í 113. gr. laga 1936, sem hér skiptir máli,
hljóðar svo: „Ekki má dómari heldur (þ. e. en að fara út
fyrir kröfur aðilja) byggja niðurstöðu sína á málsástæðum
eða mótmælum, sem hefðu mátt koma fram, en hafa ekki
gert það í meðferð málsins, sbr. 120. gr. Nú kemur máls-
ástæða fram í skjali, en aðili hreyfir henni þó ekki sérstak-
lega í sókn og vörn, og metur dómari það þá eftir atvikum,
hvort slík málsástæða geti komið til greina. Með sama