Tímarit lögfræðinga - 01.12.1975, Blaðsíða 9

kemur fyrir í 4. mgr. 33. gr. og 53. gr. ATL, en í þeim ákvæðum virðist
það nánast notað í merkingunni slysatryggður. (1 4. mgr. 33. gr. er
talað um vinnutekjur bótaþéga. Það merkir vinnutekjur slysatryggðs
skv. þeirri hugtakanotkun, sem hér er höfð. Vinnuveitanda slysa-
tryggðs einstaklings má telja bótaþega, ef hann á rétt til dagpeninga
skv. 5. mgr. 33. gr., en vinnuveitandinn er ekki slysatryggður.) í 58.
gr. er orðið umsækj andi notað um þann, sem á kröfu um greiðslu bóta,
þ. e. bótaþega í þeirri merkingu, sem hér er lögð í síðargreint orð.
1 almannatryggingum er ekki til að dreifa neinum vátryggingartaka
eins og í einkavátryggingum, sbr. 2. gr. VSL. Opinberar trygginga-
stofnanir eiga sér yfirleitt engan viðsemjanda, sem óskar eftir að
kaupa slysatryggingu.2 Slysatrygging eftir IV. kafla ATL er skyldu-
trygging, sbr. þó undantekningar skv. 30. gr. ATL, sem frá var greint
í 2. kafla hér að ofan. Þótt enginn sé hér vátryggingartakinn, koma
við sögu tveir aðilar, er að vissu leyti svara til vátryggingartaka í
einkavátryggingum, þ. e.
(1) sá, sem slysatryggingarskyldan hvílir á, og
(2) • sá, sem óskar slysatryggingar eftir 30. gr.
Sá, sem tryggingarskyldan hvílir á, verður nefndur tryggingarskyld-
ur hér á eftir, en sá, sem óskar slysatryggingar eftir 30. gr., verður
kallaður tryggingarkaupandi. Tryggingarskyldum og tryggingarkaup-
anda er skylt að láta stj órnvöldum í té upplýsingar, sem álagning slysa-
tryggingariðgjalda byggist á, sbr. 64. og 30. gr. ATL. Þeim er skvlt að
greiða iðgjaldið, sbr. 36. gr. Einnig hvíla á þeim aðrar skyldur, svo
sem að tilkynna um slys, sem ætla má, að sé bótaskylt skv. ATL, sbr.
28. gr. ATL hafa ekki sérstök orð um hugtökin tryggingarskyldur og
tryggingarkaupandi. I 28. gr. kemur þó fyrir orðasambandið „hinn
tryggði“, að því er virðist í þessari merkingu. Eigi er heppilegt að
nota hugtakið „hinn tryggði" um tryggingarskyldan eða tryggingar-
kaupanda, vegna þess að hætt er við, að því hugtaki verði ruglað sam-
an við hugtakið slysatryggður.
- Að vísu hefur Tryggingastofnun ríkisins skv. 75. gr. ATL heimild til að taka að
sér frjálsar slysatryggingar, en sú heimild er mjög lítið notuð nú. Þegar heimildin
er notuð, skal gefa út vátryggingarskírteini, sbr. 75. gr. Um frjálsar slysatryggingar á
vegum Tryggingastofnunar ríkisins fer væntanlega eftir lögum um einkavátryggingar
og þá einkum VSL. Benda má á eftirfarandi dóma í málum um frjálsar slysatrygg-
ingar, sem Tryggingastofnunin seldi á sínum tíma: Hrd. 1941, 42 (frávísun), 1942, 196
(ferðaslysatrygging) og 1954, 565 (sýkna).
147