Tímarit lögfræðinga - 01.12.1975, Blaðsíða 24

á að tilkynna slysið. Fyrsta mgr. 28. gr. leggur einnig skyldu á þann,
sem hyggst gera kröfu til tryggingarbóta, að fylgjast með því, að til-
kynningarskyldunni sé fullnægt.
Önnur mgr. 28. gr. hefur að geyma ákvæði um, hvernig fari um rétt
bótaþega, ef út af tilkynningarskyldunni er brugðið. Segir þar, að
vanræksla í þeim efnum skuli eigi vera því til fyrirstöðu, að „sá, sem
fyrir slysi varð, eða eftirlátnir vandamenn hans“ (þ. e. bótaþegi), geti
gert kröfu til bóta. Það er þó skilyrði, að krafan sé gerð innan árs frá
slysdegi. Heimilt er þó að veita undanþágu með skilyrðum, er nánar
greinir í 2. mgr. i.f.
Skv. framansögðu er almenna reglan sú, að krafa til slysatrygging-
arbóta fyrnist á einu ári, en heimild er til undantekninga. Auk skilyrða
í 2. mgr. i.f. takmarkast undanþáguheimildin af ákvæðum í 2. mgr. 55.
gr., en þar segir, að bætur, aðrar en slysalífeyrir og sjúkradagpen-
ingar, skuli aldrei úrskurðaðar lengra aftur í tímann en 2 ár.
Það er algengt, að tryggingarskyldir vanrækja tilkynningarskyld-
una. Verkamaður slasast t. d. í vinnu hjá tryggingarskyldum atvinnu-
rekanda, en atvinnurekandinn hirðir ekki um að tilkynna um slysið.
Rís þá spurning um, hvort bótaþegi, sem misst hefur rétt til slysa-
tryggingarfjár vegna vanrækslunnar, eigi skaðabótakröfu á hendur
tryggingarskyldum.
Telja verður, að bótaþegi eigi yfirleitt fullan skaðabótarétt eftir al-
mennum reglum kröfuréttar, er svo stendur á. Þó má ætla, að bóta-
þegi verði stundum að sætta sig við sakarskiptingu eða jafnvel brott-
fall skaðabótaréttar, ef hann hefur á saknæman hátt látið undan fall-
ast að fylgjast með því að tilkynningarskyldunni sé fullnægt, sbr.
ákvæði 3. málsl. 1. mgr. 28. gr.
Fyrningu bótaréttar skv. ofangi'eindum reglum má ekki blanda
saman við fyrningu réttar til slysatryggingarfjár, sem þegar hefur
verið úrskurðað. Um síðargreint atriði er regla í 2. mgr. 56. gr.
13. Bann við framsali, veðsetningu, aðför o. fl.
I 60. gr. ATL er bannað að framselja eða veðsetja slysabótakröfur
skv. lögunum, svo og að leggja löghald á þær eða gera í þeim fjárnám
eða lögtak. Eigi er heldur heimilt að halda bótafé til greiðslu opin-
berra gjalda, annarra en iðgjalda skv. ATL, 60. gr. i.f.
Samsvarandi ákvæði eru í lögum um flesta lögbundna lífeyi'issjóði.
Ákvæði sama efnis er einnig í 24. gr. sjóml. nr. 67/1963, sbr. 1. nr.
53/1969, um dánarbætur (en ekki öi*orkubætur) skv. samningsbundn-
um slysatryggingum sjómanna.
162