Tímarit lögfræðinga - 01.12.1975, Blaðsíða 42

hvort hún gangi aðila í vil eða móti. Hins vegar gæti sú staðreynd,
að aðila væri þegar kunnugt um efni ákvörðunar, leitt til þess, að
birting teldist óþörf.
Gangi ákvörðun aðila í móti, er ekki nægilegt að birta honum efni
hennar eitt. Jafnframt á að gefa honum til kynna, hvers beri að gæta
í sambandi við kæru til æðri stjórnsýsluhafa, — þá fyrst og fremst,
hvert eigi að kæra og hver sé kærufrestur. Að auki á aðili heimtingu
á að fá að vita, hvort skiptar skoðanir hafi ríkt við afgreiðslu máls,
— einkum hvort sérálit hafi verið bókað eða komið fram í umsögn
annars stjórnvalds en þess, er ákvörðun tók.
2.3.5. Af orðalagi 19. gr. FL leiðir, að stjórnvaldi er heimilt að leið-
rétta auglj ósar rit- og reikniskekkj ur, svo og aðrar sambærilegar villur,
í ákvörðun sinni. Sem dæmi um villu, er leggja má að jöfnu við rit- og
reikniskekkjur, er sá misgáningur að taka einn mann fyrir annan.
Þeir annmarkar á ákvörðun, er stafa t. d. af gallaðri málsmeðferð eða
rangri lögskýringu, eru aftur á móti annars eðlis. (Heimild sænskra
stjórnvalda til að leiðrétta augljósar skekkjur í ákvörðunum sínum
svipar til heimildar íslenskra dómara skv. 195. gr. 2. mgr. 1. nr. 85/
1936. Af 19. gr. FL verður þó ekki dregin sú gagnályktun, að stjórn-
völd geti ekki í öðrum tilvikum breytt ákvörðunum sínum.)
19. gr. FL býður annars stjórnvaldi að gefa málsaðila, sé þess þá
þörf, tækifæri til að láta í ljós álit, áður en ákvörðun er leiðrétt.
(Ákvæðið tengist því á vissan hátt 15. gr. laganna, er fjallar almennt
um tilkynningaskyldu stjórnvalda.)
3.0. Niðurlag.
3.1. Svíar voru ekki fyrstir Norðurlandaþjóða til að lögfesta almennar
reglur um málsmeðferð hjá stjórnvöldum, þótt hugmyndin hafi komið
fyrst fram opinberlega í Svíþjóð. Árið 1967 voru sett i Noregi lög um
meðferð mála í stjórnsýslunni, — lov om behandlingsmáten i forvalt-
ningssaker (Fvl.).
Við fyrstu sýn virðast norsku stjórnsýslulögin vera gerólík þeim
sænsku: Fvl. eru bæði mun lengri og ítarlegri en FL — og að auki
öðru vísi upp byggð. í FL er t. d. ekki að finna skilgreiningar á
helstu hugtökum, er fyrir koma í lögunum — öfugt við Fvl. 1 þeim
síðastnefndu er og gerður greinarmunur á stjórnarathöfnum (einstak-
legum stjórnvaldsákvörðunum) og stjórnvaldsfyrirmælum (almennum
stjórnvaldsákvörðunum) — þannig að þrír kaflar laganna eiga aðeins
við stjórnarathafnir, meðan einn kafli tekur sérstaklega til stjórn-
valdsfyrirmæla.
180