Tímarit lögfræðinga - 01.12.1975, Page 27

um málsmeðferð fyrir stjórnsýsludómstólum og hjá stjórnvöldum. 1
tillögunni var gert ráð fyrir, að fyrirhuguð löggjöf tæki aðeins til
þeirra mála, er snertu rétt og skyldu einstaklinga og annarra óopin-
berra aðila.
1 greinargerð fyrir tillögunni var m. a. bent á nauðsyn þess, að reglur
um málsmeðferð í stj órnsýslunni yrðu samræmdar og um leið gerðar
ítarlegri í ýmsu tilliti. Jafnframt var lögð áhersla á, að réttaröryggi á
sviði stj órnsýslunnar yrði aukið.
Tillaga þessi náði þá þegar fram að ganga. Árið 1944 var Herlitz —
og síðar þrem lögfróðum mönnum — falið að leggja drög að frumvarpi
sama efnis og þingsályktunin gerði ráð fyrir. Á þessum tíma ríkti lítil
lögeining í sænskri stjórnsýslu, t. d. höfðu reglur um málsmeðferð
þróast á mismunandi hátt á sviðum, er í raun áttu margt sameiginlégt.
Starf þremenninganna hlaut því að taka langan tíma, enda liðu tuttugu
ár, uns lokatillögur þeirra lágu fyrir.
Frumvarp það, er þremenningarnir lögðu fram, var alls 155 greinar
og geysivíðtækt. Þannig tók það bæði til meðferðar mála fyrir stjórn-
sýsludómstólum og hjá stjórnvöldum, hvort sem þau störfuðu á veg-
um ríkis eða sveitarfélaga. Og í því var að finna ítarlegar reglur um
málsmeðferð, — bæði á kærustigi og fyrsta stigi máls.
Frumvarpið varð þegar mjög umdeilt. Gagnrýnin laut einkum að
því, að frumvarpið væri of viðamikið og efni þess bæri að auki of
mikinn keim af réttarfarsreglum. Slíkt gæti gert stjórnarframkvæmd
of þunga í vöfum og kæmi ekki síður niður á réttaröryggi í stjórn-
sýslunni, þar eð almenningur — og jafnvel meirihluti embættismanna
Eiríkur Tómasson lauk lagaprófi s.l. vor, starf-
aði síðan sumarlangt hjá Lagastofnun Háskól-
ans að skýrslugerð um gjaldþrotaskipti (sjá TL
2. hefti bls. 85), en er nú við framhaldsnám í
stjórnarfarsrétti í Lundi. Greinin, sem hér birt-
ist, var tekin saman fyrir Lagastofnunina. Þar
er sagt frá stjórnsýslulöggjöf Svíþjóðar frá
1971. Voru þá sett fjögur lög um þessi efni á
sama árinu, og lauk þar með endurskoðunar-
starfi, sem staðið hafði í rúmlega 20 ár. Eiríkur
lýsir í grein sinni einkum þeim lögum, sem í eru
almennar reglur um málsmeðferð hjá stjórn-
völdum. Einnig víkur hann í lok greinarinnar að
hinum norsku stjórnsýslulögum frá 1967 og að
þeim mun, sem er á löggjöf Svía og Norð-
manna á þessu sviði.
165