Tímarit lögfræðinga - 01.09.1981, Blaðsíða 56
í reglugerðardrögunum er gert ráð fyrir því að tekjumörk þessi svari til
sexfaldrar tekjutryggingar skv. lögum um almannatryggingar, eins og hún er
ákveðin á hverjum tíma. Miða skuli við vergar tekjur til skatts (helming af
sameiginlegum tekjum hjóna eða sambýlisfólks), að frádregnum barnalífeyri
skv. lögum um almannatryggingar fyrir hvert barn er einstaklingur kunni að
hafa á framfæri sínu. — Þetta hefði í för með sér að á að giska 4/5 hlutar
einstaklinga og liðlega helmingur þeirra sem eru í hjúskap eða búa í óvígðri
sambúð ættu rétt til aðstoðar skv. frv. Sé tekið einfalt dæmi, þá nam tekju-
trygging á árinu 1977 294.558 kr. Sexföld tekjutrygging á því ári nam þar
af leiðandi 1.767.348 kr. Barnalífeyrir á árinu 1977 nam 168.378 kr. Dagvinnu-
tekjur ófaglærðs verkamanns námu á árinu 1977 1.307.000 kr„ en heildartekjur
(að tekjum maka meðtöldum) að meðaltali 3.435.000 kr. (Nýrri tölfræðilegar
upplýsingar liggja ekki fyrir). Sé tillit tekið til hjúskapar eða óvígðrar sam-
búðar og barnafjölda er Ijóst, að ófaglærðir verkamenn eiga yfirleitt rétt til
aðstoðar skv. fyrrgreindum reglugerðardrögum. Reynist þau tekjumörk sem
þar er gert ráð fyrir of lág eða of há, er hægur vandi að breyta þeim án laga-
breytingar.
3. Hvernig á að sækja um lögfræðiaðstoð?
í 7. gr. frv. er gert ráð fyrir því að sækja þurfi um það til dómsmálaráðu-
neytisins á sérstöku eyðublaði, að ríkissjóður taki þátt í kostnaði við lög-
fræðiaðstoð. Umsókn skal undirrituð af þeim, sem aðstoðar beiðist og þeim
sem hana veitir. í reglugerðardrögunum eru nánari ákvæði um hverjar upp-
lýsingar skuli fylgja umsókn og eru þær helstu þessar:
1. Nafn, heimili, staða og nafnnúmer umsækjanda.
2. Nafn og nafnnúmer maka/sambýliskonu eða sambýlismanns.
3. Fjöldi barna á framfæri umsækjanda.
4. Skattskyldar tekjur umsækjanda og maka/sambýliskonu eða sambýlis-
manns á því ári, sem greint er í 2. mgr. 2. gr. ásamt vottorði skattyfir-
valda eða annarri fullnægjandi sönnun um tekjufjárhæð.
5. Tilefni aðstoðar og í hverju hún felst.
6. Aðrar skýringar, ef nauðsynlegar þykja, þ.á m. rökstuðningur fyrir beiðni
um aðstoð skv. 2. gr. frv.
Nefndin gerði tillögu að umsóknareyðublaði og er það birt hér til frekari
skýringar.
4. Hverjir láta lögfræðiaðstoð í té?
í þessu sambandi sýndist einkum vera þriggja kosta völ:
í fyrsta lagi, að þessi þjónusta yrði í höndum starfandi lögmanna, en kostuð
að mestu af því opinbera.
i öðru lagi, að þjónustan yrði í höndum sérstakra stofnana í eigu hins opinbera.
í þriðja lagi, að þjónustan yrði í höndum stofnana í eigu einkaaðila, sem nytu
opinberra styrkja.
Með frv. var fyrsta leiðin valin og í samræmi við það segir í 4. gr. þess, að
starfandi héraðsdóms- og hæstaréttarlögmenn, svo og fulltrúar þeirra, séu
skyldir til að láta í té aðstoð skv. lögunum. — Þeir geti þó synjað um aðstoð
í einstökum tilvikum, ef þeir telja málefni þess eðlis, að aðstoð sé bersýni-
lega þarflaus, hún brjóti í bága við siðareglur lögmanna eða starfsannir
þeirra banni.
106