Tímarit lögfræðinga - 01.11.1983, Síða 26

í þessu efni hér á landi, einkum þannig að töf hafi orðið á laga-
aðgerðum.
IV. 10. Ákvæðin í 233. gr. a alm. hgl., sem lögfest voru með lögum
96/1971, eru dæmi þess, að lögmæling ákvæðis eigi rót að rekja til
fjölþjóðlegs samnings. Eru þar lýstar refsiverðar nánar greindar at-
lögur að mönnum vegna þjóðernis þeirra, litarháttar, kynferðis eða
trúarbragða (diskriminering, mismunun). Ákvæðið er einkum reist á
samningi Sameinuðu þjóðanna frá 21. desember 1965 (7. mars 1968)
um afnám hverskyns mismununar vegna litarháttar o. fl. Samningur-
inn var fullgiltur af íslands hálfu 1967, sbr. C-deild Stj.tíð. 1968, bls.
154.
IV. 11. Ákvæði 233. gr. a, 165. gr. 2. mgr. og 120. gr. a eru and-
svör við óhugnanlegum fyrirbrigðum víða um heim, og bergmál af
slíku má einnig heyra í ákvæðum 4.—7. töluliða 6. gr., þótt á slíkt hafi
góðu heilli lítt reynt enn sem komið er hér á landi. Ákvæðið í 173. gr.
a hgl., sem lögfest var með lögum 64/1974 um þyngdar refsingar vegna
meðferðar ávana- og fíkniefna, stafar einnig af viðsjárverðri þróun
erlendis, fyrirbrigði, sem þaðan hefir borist hingað í hörmulega rík-
um mæli. Við setningu þeirra ákvæða, sem greind eru í þessum tölu-
lið, hefir notið við náinnar samvinnu við hin Norðurlöndin, sem lög-
mælt hafa svipuð ákvæði.
IV. 12. Áhrifa frá hinum Norðurlöndunum hefir gætt allmjög,
endranær, eins og drepið hefir verið á. Einkum koma þar til áhrif frá
norrænu hegningarlaganefndinni, sem starfað hefir allt frá 1960 að
samræmingu norrænna hegningarlaga. Nefndin hefir látið frá sér fara
allmargar álitsgerðir,1) sem reynst hafa áhrifaríkar urn að móta svip-
uð ákvæði hvarvetna á Norðurlöndum um veigamikil atriði í refsilög-
gjöf. Hefir m. a. verið mikið tillit tekið til álitsgerða nefndarinnar hér
á landi. Hér má t. d. nefna endurskoðun ákvæða um skilorðsdóma og
skilorðsbundna niðurfellingu saksóknar, sbr. lög 22/1955, 101/1976 o. fl.
og ákvæðin um réttindasviptingu, sbr. 68. gr. og 68. gr. a, sbr. lög 31/
1961. Ennfremur ákvæðin um reynslulausn, sbr. lög 16/1976, og sum-
1) Hér má nefna álitsgerðir um eignaupptöku (1963), fymingu sakar (1966),
reynslulausn (1969 og 1978), frádrátt frá refsivist vegna gæsluvarðhaldsvistar o. fl.
(1971), sektarrefsingu (1974), og um ýmis úrræði, er tengjast refsivist eða komið
geta í hennar stað (1980). Þá má einnig minna á athuganir í sambandi við sakaskrár
(1966). Væntanleg er álitsgerð varðandi refsiákvarðanir.
144