Tímarit lögfræðinga - 01.11.1983, Síða 45

bandi, sbr. m. a. ummæli í hrd. XLV:1019. Sbr. og LIII:530, en þar
segir svo: „Ákvæði 2. tl. 1. mgr. 5. gr. almennra hegningarlaga á við
um meðferð hassefna, sem eigi voru send hingað til lands, en það
ákvæði veitir heimild til þess að saksækja og refsa fyrir atferlið hér
á landi að aðgættri 8. gr. 2. málsgr. laganna“. Sbr. og LIII:816 og hrd.
23/11 1983. Ennfremur XLVIII:1013, þar sem segir að vísun til 2. tl. 5.
gr. hgl. sé ofaukið. Tilbrigðin eru tvö: 1) ákærði kaupir efni erlendis og
sendir hingað og 2) ákærði kaupir efni erlendis og dreifir þeim þar.
Þá hefir vaknað vandamál vegna erlendra dóma og áhrifa þeirra hér
á landi, sbr. hrd. LIII:1718 og 1752. Um þetta segir svo í fyrri dóm-
inum: „Dómur borgardóms Kaupmannahafnar . . . hefur hegningar-
aukaáhrif í máli þessu, sbr. 78. gr. almennra hegningarlaga nr. 19/
1940, þótt eigi víki það ákvæði að erlendum dómum, sbr. hins vegar
2. málsgr. 71. gr. .. . , en 78. gr. ... er sakborningi til hagsbóta and-
stætt því sem er um 71. gr.“.
I hrd. LIII:1752 reyndi á danskan, þýskan og franskan dóm. Enn-
fremur má benda á 78. gr., sbr. við 2. mgr. 77. gr. um sektamörk í
lögum 65/1974, sbr. síðastgreinda dóma o. fl. Einnig reynir mjög á
ákvæði 2. gr. hgl. í mörgum þessara dóma, sbr. t. d. LIII:1570, 1782,
1822 og 1472. Þá koma fyrningarreglur til álita í málum þessum, sbr.
hrd. LIII:1472, þar sem sök var talin fyrnd, sýknað af refsikröfu,
eignarupptaka dæmd, en í LIII:530 var ekki talið hald í fyrningar-
vörn. Um heimild manns til að verja sig sjálfan vísast til LIII:1373.
1 hrd. 23/11 1983 hagaði svo til, að S neitaði sakargiftum, sem voru
eingöngu fólgnar í framburðum samsekra manna. Þeir voru eigi próf-
aðir í máli því, sem höfðað var gegn S og var eigi sinnt kröfu af hálfu
S um, að þeir yrðu prófaðir í málinu og tækifæri ynnist m. a. til sam-
prófunar. Var S sýknaður af sakargiftum, sem reistar voru eingöngu
á framburðum þessum.
VII. 4. Á árinu 1982 voru dæmd 17 mál út af ávana- og fíkniefna-
brotum, og 14 mál árið 1983. Er það mjög fágætt á síðari árum, að
jafn mörg opinber mál séu dæmd út af samkynja sakarefni. Helst má
benda á bifreiðamál, sem eru þó sundurleitari innbyrðis, sbr. árin 1969
og 1980, þegar slík mál voru sérstaklega tíð. Sum þessara fíkniefna-
mála hafa verið næsta umfangsmikil, og stafar af þeim mikið vinnu-
álag á dómstóla.
VII. 5. Viðurlög í dómum Hæstaréttar á árinu 1982 og 1983 í mál-
um þessum eru svo sem hér segir:
163