Tímarit lögfræðinga - 01.11.1983, Side 70

um að könnunin yrði framkvæmd á öruggan og ábyrgan hátt með til-
liti til þeirra nauðsynja, sem eru á verndun lifandi auðæfa hafsins og
vernd og viðhald sjávarríkisins, og skyldi hann fresta mælingum, ef
hætta væri á að hann myndi valda truflun á veiðum eða hafa í för
með sér röskun á hrygningarsvæðum eða fiskistofnum. Þá segir, að
leyfishafinn skuli í samræmi við íslensk lög bera ábyrgð á og greiða
bætur fyrir hvert það tjón sem verða kunni af hans völdum á skipum
eða veiðarfærum meðan á mælingum stendur. Leyfishafi greiddi nokk-
urt leyfisgjald og auk þess smágjald fyrir hvert ár, sem gögnin voru
trúnaðarmál. Leyfi þetta skyldi gilda til 31. desember 1978 og falla
þá úr gildi.
Mælingar fóru fram í nóvember og desember 1978. íslenskir sér-
fræðingar voru um borð í skipinu meðan á mælingum stóð og tóku
þátt í úrvinnslu gagna. Hið erlenda fyrirtæki afhenti iðnaðarráðuneyt-
inu eintak af öllum gögnum og niðurstöðum könnunarinnar og eru þau
nú í vörslum Orkustofnunar. 1 könnuninni var mæld þykkt setlága á
sjávarbotninum norðan við landið á fjórum mælilínum samanlagt að
lengd 857 kílómetrar. Þrjár línur lágu út frá ströndinni en sú fjórða
hornrétt á þær við brún landgrunnsins.
í einni mælingarlínunni kom fram setlaga-lægð um 200 km löng og
með hámarksþykkt setlaga um 4 þúsund metra, en sjávardýpi er þar
hvergi meira en 400 metrar. Flatey á Skjálfanda liggur í umræddum
setlagadal.
Hið erlenda fyi’irtæki kostaði rannsókn þessa að öllu leyti. Það mun
hafa selt nokkrum erlendum fyrirtækj um niðurstöður rannsókna sinna.
4. Rannsóknir jarðfræðiriga og jarðeðlisfræðinga svo og upplýsingar
þær sem fengust með mælingum þeim er framkvæmdar voru á vegum
Western Geophysical & Co. árið 1978 bentu til þess að allþykk setlaga-
dæld væri frá Skjálfanda og til mynnis Eyjafjarðar. Ennfremur var
ljóst, að Flatey á Skjálfanda var á þessu svæði og því valinn vettvang-
ur fyrir rannsóknarboranir. NHH lagði til að gerðar yrðu rannsóknar-
boranir í Flatey. Á árinu 1982 varð þetta að raunveruleika, þannig, að
fé fékkst til að bora eina tilraunaborholu. Orkustofnun hafði með hönd-
um framkvæmd verksins, en Jarðboranir ríkisins tóku að sér að bora.
1 september og októbermánuði 1982 var boruð þarna í Flatey 554 metra
djúp rannsóknahola. Var þetta kjarnahola, þ. e. a. s. samfelldur kjarni
náðist úr holunni. Setlög voru ríkjandi í kjarnanum og var talið að þau
væru eldri en 0.7 milljón ára gömul en yrigri en 2ja milljón ára og
virtust vera ísaldarmyndanir. Borun þessi staðfesti þær ályktanir sem
188