Tímarit lögfræðinga - 01.12.1988, Blaðsíða 41

Gildissvið Haag-Visby reglnanna tekur til farmsamninga undir farm-
skírteinum milli hafna í tveimur löndum enda sé farmskírteinið gefið
út í ríki sem er aðili að Haag-Visby reglunum eða slíkur flutningur sé
frá aðildarríki. Þá nær það og til þeirra farmskírteina þar sem segir
í samningsskilmálum að Haag-Visby reglurnar eða löggjöf landsréttar,
sem veitir þeim lagagildi, skuli gilda um farmsamninginn (Clause
paramount), þó svo að farmskírteinin séu hvorki gefin út í aðildar-
ríki eða flutningurinn sé frá höfn þess, sbr. X. gr.
Haag-Visby reglurnar gilda ekki um farmskírteini sem gefin eru út
skv. „charterparty", nema farmskírteinin hafi verið framseld til þriðja
manns en þá skulu Haag-Visby reglurnar gilda frá þeirri stund er
farmskírteinið stjórnar samskiptum farmflytj enda og þriðja manns,
I. gr. (b).
Þegar Haag-reglurnar voru upphaflega samdar voru ekki önnur
flutningsskj öl notuð í sj óflutningum en farmskírteini. Á síðari árum
hafa rutt sér til rúms annars konar flutningsskjöl í sjóflutningum
„sea waybill" eða engin formleg flutningsskjöl eru notuð. Haag-Visby
reglurnar taka aðeins til flutninga undir farmskírteinum og verða því
aðrir flutningar utan gildissviðs þeirra. Skv. samningum aðilja að
flutningasamningum eru Haag-Visby reglurnar einnig látnar ná til
annarra flutninga. Aðildarríkjum að Haag-Visby reglunum er að sjálf-
sögðu heimilt að ákveða í löggjöf sinni að Haag-Visby reglurnar skuli
gilda um hvers konar farmsamninga án tillits til skjalagerðar þeirrar
sem notuð er við flutninginn.
Gildissvið Haag-Visþy reglnanna er enn frekar takmarkað með því
að þær taka ekki til lifandi dýra eða þilfarsfarms enda sé farmurinn
raunverulega fluttur á þilfari og þess sérstaklega getið á farm-
skírteininu.
Haag-reglurnar gilda í sj óflutningnum um allan heim. Allt frum-
kvæði að breytingum og nýjungum í alþjóðlegri samvinnu í sjórétti
var venjulega í höndum Alþjóðlegu Sjóréttarnefndarinnar (CMI) í
Antwerpen. Drög að sáttmálum og viðaukum þeirra voru undirbúin
og samin af CMI. Ríkisstjórn Belgíu boðaði síðan til alþjóðlegra ráð-
stefna um drögin sem voru haldnar í Brussel. Fulltrúar þeirra ríkis-
stjórna sem tóku þátt í ráðstefnum höfðu einnig tekið þátt í að undir-
búa og semja drögin innan CMI. Áhrif CMI á sjóréttarleg málefni
voru því gífurleg. Bæði Visby- og Brussel-viðaukinn að Haag-reglun-
um voru til dæmis samdir af CMI.
Vaxandi þátttaka 3ja heims ríkja í alþjóðlegu löggjafarstarfi leiðir
til þess að stofnanir Sameinuðu þjóðanna taka yfir að verulegu leyti
239