Tímarit lögfræðinga - 01.09.2003, Page 35
beita lögum þess lands þar sem samningur hefði verið gerður en í vissum tilvik-
um lögum efndastaðar samningsins.7 David F. Cavers vildi hins vegar byggja á
hagnýtri meginreglu sem fæli dómaranum að komast að „réttri“ niðurstöðu í
hverju tilviki fyrir sig með mati á tengslaþáttum málsins og þeirri efnislegu
niðurstöðu sem viðkomandi lög myndu leiða til.8 Segja má að millistig þessara
tveggja kenninga sé kenningin um sterkustu tengslin, sem áður er vikið að, en
samkvæmt henni er dómara falið að meta í hverju tilviki fyrir sig við lög hvaða
lands samningur hefur sterkust tengsl. Hendur hans eru þó að vissu marki
bundnar þar sem hann má ekki taka inn í matið annað en þessi tilteknu tengsl.9
2.4 Rómarsamningurinn
Þess er áður getið að lög um lagaskil á sviði samningaréttar byggjast á Róm-
arsamningnum sem undirritaður var 19. júní 1980. Rómarsamningurinn byggist
svo öðrum þræði á 220. gr. Rómarsáttmálans, stofnsáttmála EBE. Aðildarríkjum
Evrópusambandsins er skylt að vera aðilar að Rómarsamningnum. I greinargerð
með frumvarpi til laga nr. 43/2000 kemur fram að í kjölfar þátttöku íslands í
Evrópska efnahagssvæðinu (EES), og þar með í innri markaði EB, hafi viðskipti
íslenskra aðila við aðila í öðrum ríkjum EES aukist og að reikna megi með því
að þau eigi eftir að verða enn meiri í framtíðinni. Af þessum sökum væri talið
mjög brýnt að íslenskar lagaskilareglur um samningsskuldbindingar yrðu sam-
ræmdar þeim reglum sem um þetta gilda í aðildarríkjum EB.10
Samkvæmt 220. gr. Rómarsáttmálans skuldbinda aðildarríki hans sig til að
ganga til samninga hvert við annað til að tryggja vemd manna og að þeir njóti
réttar og réttarvemdar með sömu skilmálum og hvert ríki veitir ríkisborgurum
sínum, þar á meðal með einföldun formsatriða sem gilda um gagnkvæma viður-
kenningu og fullnustu dóma dómstóla og gerðardóma. A grundvelli þessa
ákvæðis undirrituðu aðildarríki EBE Brusselsamninginn árið 1968 um dómsvald
og fullnustu dóma í einkamálum.* 11 Hliðstæður samningur (Lúganósamningur-
inn) um dómsvald og fullnustu dóma í einkamálum var undirritaður milli EB-ríkj-
anna annars vegar og EFTA-ríkjanna hins vegar 16. september 1988. Lúganó-
7 Joseph H. Beale: The Conflict of Laws II. New York 1935, bls. 1090 o.áfr.
8 David F. Cavers: „A Critique of the Choice-of-Law Problem“. 47 Harvard Law Review (1933),
bls. 173 o.áfr.
9 Sjá nánar um kosti og galla matskenndra og ófrávíkjanlegra reglna Ole Lando: Kontraktstattutet.
Hovedpunkter af den intemationale kontraktsret. Kaupmannahöfn 1962, bls. 331 o.áfr.
10 Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 691.
11 Upphaflega áttu aðild að samningnum stofnríki EBE, þ.e. Belgía, Frakkland, Holland, Ítalía,
Lúxemborg og Þýskaland. Árið 1971 var bætt bókun við samninginn þar sem EB-dómstóInum var
fengið vald til að túlka hann á bindandi hátt. Við inngöngu Danmerkur, írlands og Stóra-Bretlands
í EBE árið 1978 var samningi þessum breytt í nokkrum atriðum, og aftur var honum breytt árið
1982 þegar Grikkland varð aðili og enn á ný árið 1989 við inngöngu Portúgals og Spánar. Árið
1994 urðu Austurríki, Finnland og Svíþjóð aðilar að samningnum þegar þessi ríki gengu í EB. Sjá
Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 691.
143