Tímarit lögfræðinga - 01.09.2003, Page 56

viðskipti um þjónustu en samninga sem varða fasteignina sem slíka og réttindi
yfir henni.100
Akvæði 3. mgr. 4. gr. er hliðstætt 1. mgr. 16. gr. Lúganósamningsins, sbr. lög
nr. 68/1995. Þar kemur fram að í málum sem varða réttindi yfir fasteign eða
leigu fasteignar hafi dómstólar í því landi þar sem fasteignin er einir dómsvald.
Að því er varðar samninga um hlutdeild í afnotarétti orlofshúsnæðis vísast til
laga nr. 23/1997. Þar kemur fram í 2. mgr. 1. gr. að kaupandi að hlutdeild í af-
notarétti af fasteign sem staðsett er á EES nýtur verndar samkvæmt ákvæðum
þeirra laga þótt um samninginn fari eftir löggjöf lands utan svæðisins.101
5.4 Samningar um vöruflutninga
I 4. mgr. 4. gr. kemur fram að nreginregla 2. mgr. 4. gr. gildi ekki þegar um
er að ræða samninga um vöruflutninga. Þegar um slíkan samning er að ræða og
flytjandi hefur við samningsgerð aðalstöðvar í sama landi og farmurinn er lest-
aður eða affermdur, eða í sama landi og aðalbækistöðvar sendanda eru, skal litið
svo á að samningur hafi sterkust tengsl við það land.102 Þá kemur fram að við
beitingu ákvæðisins skuli litið á fannsamning um einstaka ferð (e. single voyage
charter-parties) og aðra samninga, er hafa vöruflutninga sem meginmarkmið,
sem samninga um vöruflutninga.103 Eins og áður var tekið fram falla samningar
um flutninga á fólki undir 2. mgr. 4. gr. þannig að líkur eru á að um slíka samn-
inga gildi lög þess lands þar sem flytjandinn hefur aðalstöðvar sínar.
Helstu rökin fyrir þessari reglu eru þau að vöruflutningar eru í eðli sínu mjög
alþjóðleg starfsemi og þannig hafa margir samningar um vöruflutninga ekki nein
raunveruleg tengsl við það land þar sem aðalbækistöðvar flytjandans eru. Þess
vegna má ljóst vera að óheppilegt væri ef meginregla 2. mgr. 4. gr. gilti um
samninga um vöruílutninga.104 Með „flytjanda“ í 4. mgr. 4. gr. er átt við þann
aðila samnings sem tekist hefur á hendur að flytja vörur, án tillits til þess hvort
hann sér sjálfur um flutninginn í reynd eða fær annan flytjanda í sinn stað, en
með „sendanda" er átt við þann sem tekur að sér að flytja vörumar til flytjand-
ans, t.d. flutningamiðlara.105
100 Sjá Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 702. Sjá einnig Peter Arnt Nielsen: Intemational privat- og
procesret, bls. 508.
101 Sjá Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 702.
102 1 greinargerð með frumvarpi til laga nr. 43/2000 er tekið það dæmi um beitingu þessa ákvæðis
að A gerir samning við Eimskip, sem hefur aðalstöðvar sínar á Islandi, um flutning á vörum. Þá
nægir að samningur uppfylli eitt af þeim skilyrðum sem fram koma í ákvæðinu til þess að
íslenskum lögum verði beitt, þ.e. farmurinn sé lestaður á Islandi eða hann affemidur þar eða
sendandi hafi þar sína aðalstarfstöð. Sjá Alþt. 1999-2000, A-deild, bls. 702.
103 Það ræðst af mati í hverju tilviki fyrir sig hvort telja megi að samningur hafi vöruflutninga sem
meginmarkmið, en reglan veitir vísbendingu að þessu leyti.
104 Peter Arnt Nielsen: Intemational privat- og procesret, bls. 509.
105 Mario Giuliano & Paul Lagarde: OJ 1980 C 282, bls. 21.
164