Árbók Háskóla Íslands - 30.12.2005, Page 242

Yfir ein milljón síður eru nú þegar komnar á vefinn og unnið er markvisst að
því að auka það efni. Safnið annast söfnun á vefsíðum og varðveitir þær og
stefnir að því að verða eitt fyrsta land í heimi þar sem allur menningararfur-
inn er aðgengilegur í tölvutæku formi.
Stafrænt rannsóknarbókasafn (Rannsóknarbókasafn (slands). Verkefnið byggirá
því að gera vísinda- og fræðaiðkun auðveldari á íslandi með því að auka aðgengi
landsmanna að rafrænum gögnum, tímaritum og gagnasöfnum og með því að
halda úti virkri og öflugri heimasíðu þar sem allir sem stunda fræðiiðkanir geti átt
greiðan aðgang að því efni.
Önnur atriði sem tekin voru fram í samningi þessum voru aðgengismál sem eru í
góðu lagi í safninu bæði hvað varðar aðgengi að upplýsingum um þá þjónustu
sem í boði er og um aðgengi að húsinu sjálfu. Safnið hefur starfsmannastefnu og
jafnréttisstefnu sem báðar voru settar árið 2004. Stefna Landsbókasafns í
upplýsingatækni byggir á stefnu ríkisstjórnarinnar Auðlindir í allra þágu og stefnu
menntamálaráðuneytisins Áræði með ábyrgð. Landsbókasafn nýtir upplýsinga-
tækni í nær atlri sinni starfsemi. Á árinu 2006 verður í fyrsta sinn unnið eftir
þessum árangurssamningi og mun ráðuneytið fylgjast með verkferlum stofnun-
arinnar við að ná markmiðum samningsins.
Rekstur
Undanfarin ár hafa verið erfið í rekstri safnsins og gert er ráð fyrir að rekstrar-
halli ársins 2005 verði um 25 m.kr. og stafar hann af uppgjöri vegna starfsmats
og hæfnismats og auknum launagreiðslum vegna þess. og því að ritakaup fyrir
Háskóla (slands eru talsvert fram yfir það fé sem Háskólinn hefur lagt safninu til.
Áætlað er að uppsafnaður halli í árslok verði um 55 m.kr. Heitdarrekstrarkostnað-
ur safnsins á árinu 2005 nam um 620 m.kr. Mannafli var í árslok 2005 alls um 88
stöðugildi.
Þjónusta
í Þjóðarbókhlöðu eru um 700 sæti fyrir þá sem vilja hafa afnot af gögnum safns-
ins með einum eða öðrum hætti. Á 3. og 4. hæð er almennt lesrými með 408 les-
sætum við borð (með eða án tölvu), þar af 20 sæti í hópvinnuherbergjum. Þar eru
einnig rúmlega 80 lágsæti, sum við lágborð og sum í tón- og myndsafni.
Lesrýmið er mest notað af nemum Háskóla (slands og er því nýting eðlitega
mest á próftímum. Einnig er góð nýting meðan kennsla stenduryfir. í safninu eru
28 lesherbergi sem safngestir geta fengið afnot af til ákveðins tíma. Mikil eftir-
spurn er eftir þessum herbergjum og eru þau nánast fullnýtt bæði á veturna og á
sumrin. Alls höfðu 85 safngestir afnot af lesherbergi á árinu. Eitt lesherbergi er
ætlað fötluðum og annað sjónskertum til almennrar notkunar. Þessum herbergj-
um er úthlutað í samvinnu við Námsráðgjöf HÍ. og eru þau samnýtt af fleiri en
einum notanda í einu.
Nýr vefur safnsins var opnaður 1. september. Hann hefur að geyma margvíslegar
upplýsingar, annars vegar um safnið sjálft, hlutverk þess, fyrirkomulag og þjón-
ustu, hins vegar um safnkostinn og aðgang að rafrænum gögnum. Vefurinn er
unninn í vefumsjónarkerfinu Soloweb og Hadaya Design hannaði útlit hans.
Vefstjóri safnsins er Ingibjörg Árnadóttir.
(upphafi vor- og haustmisseris voru kennarar Háskóla fslands að venju hvattir til
að panta safnkynningar fyrir nemendur sína. Einnig var tekin var upp sú nýjung
að bjóða upp á stutt námskeið um einstök gagnasöfn og skrár. s.s. Gegni. Tdnet
og ProQuest og þau auglýst á póstlistum nemenda. Haldin voru 10 slík námskeið
á vormisseri og var aðsókn góð. Að öðru leyti voru safnkynningar með líku sniði
og undanfarin ár, þ.e. frumkynningar fyrir nýnema og framhaldskynningar fyrir
þá sem lengra eru komnir. (frumkynningum er þjónusta og aðstaða í safninu
kynnt ásamt Gegni og vef safnsins. en í framhatdskynningum er farið í helstu at-
riði heimildaleitar og einstök gagnasöfn eru kynnt. Gert var átak í því að kynna
rafræn gögn á sviði verkfræði og kynna þjónustu safnsins varðandi heimildaleitir.
( kjölfarið komu þrír hópar í atmenna kynningu og rafræn gögn í verkfræði voru
kynnt í fjórum verkfræðistofum á höfuðborgarsvæðinu.
Námsbókasafn er safn bóka, Ijósrita og annars efnis sem kennarar við Háskóla
(slands hafa óskað eftir að sé aðgengilegt nemendum í tengslum við tiltekin nám-
skeið sem eru kennd við Háskólann. Það er einungis starfrækt að vetri til og er
það á opnu rými á 4. hæð safnsins. Gögn námsbókasafnsins voru ýmist til notk-
unar á staðnum, á dægurláni. þriggja daga láni, vikuláni eða tveggja vikna láni.
Alls voru skráð 196 námskeið. sem er það mesta sem skráð hefur verið á náms-
238