Búnaðarrit - 01.01.1890, Blaðsíða 64
60
Þær jurtir, sem áður voru kallaðar Ieirjurtir1, vaxa
því einkum á leirjörð, af því þær eru bundnar við
vissan raka, hita o. s. frv., og því geta þær einnig þrif-
ist þar, sem jörðin er sendin, ef undirlagið er þjett, og
jörðin liggur lágt, svo að hún er rök. Mosar, sem á
torfjörð vaxa, geta og vaxið á allri annari jörð, sem er
súr og köld.
Hinar svo nefndu saltjurtir eru þó undantekning í
þessu efni; þær eru bundnar við saltið í jarðveginum
og þrífast eigi, ef það vantar.
Þcir sem hin betri fóclurgrns vaxa, má að jafnaði
gjöra ráð fyrir, að jörðin sje fremur góð. Belgjurtirnar:
smári, flækja o. s. frv. finnast ekki á slæmri jörð. Sveif-
gras (Poa pratensis) og refshali (Alopecurus geniculatus)
þurfa myldna moldjörð, og þar sem þær finnast, er því
góð jörð að jafnaði.
Aptur á móti bendir snarrótarpuntur (Aira cæspitosa)
á súr í jörðinni. — Elting (Equisetum arvensi) var tal-
in leirjurt, og þykir hún benda á leir í jörðinni, þar
sem hún vex; þó finnst hún og á rakri sandjörð o. s.
frv.2.
1) E>að var einu sinni haldið, að vissar tegundir jurta nærð-
ust á vissum jarðefnum (jarðtegundum), sumar á loir, aðrar á mold
og enn aðrar á kalki. Var þeim því skipt samkvæmt þessu í leir■
jurtir, kalkjurtir o. s. frv. En þegar það sannaðist að engar jurtir
nærast af mold, en að allar jurtir þurfa kalk, þá sást að skipting-
in hlaut að vera byggð á skökkum grundvelli, og fjell kím því úr
gildi.
2) Af korntegundunum þarf hveiti bezta jörð; bygg, hafrar,
og rúgur komast af ineð lakari jörð. Menu hafa því skipt akur-
jörðinni í 4 íiokka: Hveitijörð (mold og kalkkenda leirjörð) ; bygg-
jörð (sandkenda leirjörð); hafrajörð (leirkeuda sandjörð, torfjörð) og
rúgjörð (sandjörð).