Búnaðarrit - 01.01.1890, Blaðsíða 111
107
naumast nokkurn tíma selt ær að vorlagi, svo að ekki
sje beinlínis skaði. Kaupandi getur mjög sjaldan stað-
ið við að gefa svo mikið fyrir þær, að seljandi sje
skaðlaus, og því ættu þau viðskipti sem sjalduast að
eiga sjer stað. En menn geta heldur ekki átt þessi við-
skipti við aðra en örsnauða menn og ósjálfbjarga ráð-
leysingja, því enginn aðgætinn maður sætir slíkum
kaupum, nema neyð reki hann til þess. Og þessi verzl-
un er líka bezta meðal til að ala eymd og örbyrgð og
er sannarlegt átumein í bverri sveit. Það væri hægt
að sýna nokkur dæmi til slíkra viðskipta lijer á Vest-
urlandi og um leið að sanna örbyrgðina, sem af þeim
leiðir, en þess konar verzlun er nú sem betur fer að
falla í fyrningu. Þeir bændur, sem enn þá hafa svona
lagaða verzlun, ættu að hætta henni og snúa fjárverzl-
un sinni í annað horf, því eins og þessi viðskipti hafa
vanalega verið og eru enn sumstaðar hjer á Vestur-
landi, þá eru þau hreint og beint svívirðilegt okur.
Skammt hjeðan liefir einn kaupmaður nýlega tekið
upp þann sið að lána vöru að vetrinum móti ám að
vorinu, og fullyrt hefir verið, að hann næstliðið vor hafi
fengið nokkra tugi af framgengnum ám, hverja fyrir 9
og 10 kr. í vörum og að þriðjungurinn eða allt að því
helmingurinn hafi verið tekinn í óþarfavörum. Það er
nærfelt óskiljanlegt, að fullorðnir menn gjöri sig seka í
slíkum barnaskap. Varla er svo landljett jörð, að
framgengin ær í góðu standi sje ekki meira en 16 kr.
virði fyrir búið, þar sem hún er heimalin, en mjög víða
hjer um sveitir er hún 20 til 22 kr. virði og jafnvel
meira. Að láta þenna höfuðstól fyrir nokkra málsverði
af kornvöru og hnefafylli af einhverjum óþarfa, er frá-
bært hugsunarleysi og það er sannarlega að verzla of
milcið.