Hugur - 01.01.1995, Síða 80

78
John R. Searle
HUGUR
Setjum svo að öll hegðun vélmennisins réðist af þeirri staðreynd að
inni í því væri maður sem fengi hrá formleg tákn frá skyntækjum
þess og léti frá sér hrá formleg tákn til gangverksins, allt eftir
gríðarlegu reglusafni. Bætum því auk þess við að maðurinn þekki
engar af þessum staðreyndum um vélmennið, allt sem hann veit er
hvaða aðgerð eigi við hvaða merkingarlausa tákn. I slíku tilviki
myndum við líta á vélmennið sem hugvitssamlega vélræna brúðu.
Tilgátan um að brúðan hafi hug væri nú ástæðulaus og óþörf, því það
væri engin ástæða til að eigna henni, eða kerfinu sem hún er hluti af,
íbyggni (nema auðvitað íbyggni mannsins við meðhöndlun táknanna).
Hin formlegá táknavinnsla heldur áfram, inntakið og úttakið passa
saman, en eini staðurinn þar sem íbyggni er að finna er í manninum,
og hann þekkir ekki til neins þess íbyggna ástands sem máli skiptir;
hann sér til dæmis ekki hvað berst inn um augu vélmennisins, hann
ætlar ekki að hreyfa handlegg þess og hann skilur hvorki athugasemdir
vélmennisins eða það sem sagt er við það. Og af ástæðum sem ég hef
þegar rakið, gegnir sama máli um kerfið sem maðurinn og vélmennið
eru hlutar af.
Þetta verður ljóst ef við skoðum tilvik þar sem okkur virðist
fullkomlega eðlilegt að gera ráð fyrir íbyggni hjá frumstæðari dýrum
eins og öpum eða apaköttum, eða húsdýrum eins og hundum.
Astæður þess að okkur finnst það eðlilegt eru í grófum dráttum tvær:
Við getum ekki skilið hegðun dýranna án þess að eigna þeim íbyggni
og við sjáum að dýrin eru gerð úr svipuðu efni og við sjálf — þetta
er auga, þetta nef, þetta skinn o.s.frv. Vegna samkvæmni í hegðun
dýranna og þeirrar ályktunar að samskonar orsakir búi þar að baki,
getum við okkur þess til að dýrið hafi bæði hugarástand sem liggi
hegðun þess til grundvallar og að þetta hugarástand sé til orðið í
gangverki sem sé gert úr efni af sama tagi og okkar. Við myndum
vissulega draga svipaðar ályktanir um vélmennið nema við hefðum
sérstaka ástæðu til að gera það ekki, en um leið og við vissum að
formlegt forrit réði hegðun þess og að raunverulegir eiginleikar
efnislegra hluta þess skiptu engu máli, myndum við hafna ályktuninni
um íbyggni.
Tvenn önnur andmæli við dæminu um kínverska herbergið ber oft
á góma (og eru því umfjöllunar virði) en missa þó marks.