Hugur - 01.01.1995, Page 92

90
Atli Harðarson
HUGUR
að láta tölvur vinna verk sem menn vinna með því að beita hugsun,
skilningi eða vitsmunum af einhverju tagi.4
Samhliða gervigreindarfræðum í anda Newell og Simon þróuðust
rannsóknir á tauganetum sem héldu áfram á þeirri braut sem Pitts og
McCulloch höfðu markað. Þótt þessi fræði ættu ýmislegt
sameiginlegt byggðu þau um margt á ólíkum hugmyndum.
Rannsóknir innan gervigreindarfræði snerust um að finna reglurnar
sem mannlegt hugarstarf og hegðun fylgja og forrita tölvur til að
fylgja sömu reglum. Rannsóknir af þessu tagi gera yfirleitt ráð fyrir
að hugarstarf manna og hegðun fylgi reglum sem hægt er að koma
orðum að og þessar reglur séu skráðar í heilabú þeirra á einhvers konar
táknmáli lfkt og forrit er skráð í minni tölvu.
Tilraunir til að láta tauganet herma eftir mannlegu hugarstarfi gera
hins vegar ekki ráð fyrir því að reglur þess séu skráðar á táknmáli í
kollinum á okkur neitt frekar en hagfræðin gerir ráð fyrir að lögmál
efnahagslífsins séu skráð á markaðstorgum. Þessi lögmál eru ekki
forskrift sem hagkerfið fylgir heldur tölfræðileg niðurstaða af hegðun
margra einstaklinga.
Aðferðafræði gervigreindarfræðanna hefur lengst af verið í dúr við
ríkjandi vinnubrögð við hugbúnaðargerð. Unnið er ofan frá og niður
þannig að fyrst er skilgreint nákvæmlega hvað forrit á að gera og
síðan eru smíðuð undirforrit sem annast einstaka verkþætti.
Verkþættir undirforritanna eru svo samsettir úr undirforritum enn
neðar í stigveldinu og þannig koll af kolli uns komið er niður í
einfaldar aðgerðir sem eru byggðar inn í forritunarmálið sem vélin
vinnur eftir. En þótt þess sé gætt að skilgreina verkið þannig að
forritið skili sams konar niðurstöðum og það hugarstarf sem hermt er
eftir þá er ekkert hirt um hvort hinar einföldu aðgerðir neðar í
stigveldinu samsvara nokkru því sem gerist í mannshuganum. Segja
má með nokkurri einföldun að rannsóknir á tauganetum hafí lengst af
byggt á öndverðri aðferðafræði þar sem unnið er neðan frá og upp.
4 Um gervigreindarfræði hefur margt verið ritað. Saga þeirra er vel og
skilmerkilega sögð í Crevier, Daniel 1993. Stuttan og aðgengilegan inngang má
frnna í 6. kafla Churchland 1988. Minsky 1985 er skcmmtileg tilraun til að lýsa
mannshuganum frá sjónarhóli tölvufræðanna og tengja saman sálfræði og
gervigreindarfræði. - Því miður hefur sáralítið verið skrifað um gervigreindar-
fræði á íslensku. Þó má nefna greinar Jóns Torfa Jónssonar frá 1985 og 1992 og
grein Þorsteins Gylfasonar frá 1985.