Hugur - 01.01.1995, Síða 99

HUGUR
Vélmenni
97
ljósgjafann alltaf hægra megin við sig.12 Nú getum við forritað tölvu
til herma eftir þessari hegðun flugunnar. Lýsingin á flugunni sem
forritið vinnur með þarf að tiltaka staðsetningu hennar og stefnu og
staðsetningu ljósgjafans. Forritið lætur tölvuna herma eftir flugunni
að svo miklu leyti sem hún fylgir þessari hegðunarreglu. Til þess þarf
það ekki að gera annað en reikna sífellt ný gildi á breyturnar sem
geyma upplýsingar um stefnu hennar og staðsetningu. Þegar forritið
er komið í gang getum við borið þær hreyfingar sem það sýnir saman
við flug raunverulegra flugna og komist að því hvort kenningin sem
forritið byggir á kemur heim við veruleikann.
Við getum svo búið til annað forrit sem hermir eftir vængjaslætti
flugunnar og enn annað sem hermir eftir því hvernig ljós og hiti
stjórna hraða hennar. Hvert þessara forrita lætur tölvu herma eftir
einhverri einni reglu sem lesa má úr hegðun dýrsins. Við getum líka
búið til stærra forrit sem hermir í senn eftir siglingatækni, vængja-
slætti og hraðastillingum þess. Slíkt forrit ynni með margar breytur
og reiknaði sífellt ný gildi á þær. En það er hæpið að hægt sé að búa
til eitt forrit sem hermir eftir flugunni að öllu leyti því það má lesa
ótal reglur úr hegðun hennar.
Þegar fengist er við táknkerfi skipta fáir eiginleikar máli. í skák
skiptir til dæmis máli um hvern mann hvar hann er, hvort hann er
hvítur eða svartur og eftir hvaða reglum hann færist. Aðrir eiginleikar
skipta engu máli. Þegar verið er að fást við náttúrufyrirbæri eins og
flugu þá er hins vegar hæpið að hægt sé að benda á tæmandi safn
eiginleika og segja að þetta séu allir þeir eiginleikar sem máli skipta.
Ef okkur er sagt að tölva hermi eftir flugu þá getum við alltaf
spurt: Að hvaða leyti hermir hún eftir flugunni? Rétt svar við þessari
spurningu getur aldrei verið: Að öllu leyti. Það er ekki einu sinni víst
að hægt sé að láta tölvu herma eftir flugu í öllum aðalatriðum því það
er kannski ekki til neinn endanlegur listi af aðalatriðum.
Við getum semsagt látið tölvu herma eftir sérhverri reglu sem við
getum lesið úr hegðun flugna, manna eða annarra fyrirbæra. En það er
ekki þar með sagt að við getum látið hana herma eftir þeim öllum í
senn. Af þeirri setningu að ekki sé til nein regla eða aðferð sem menn
geta unnið eftir en ómögulegt er að vél geti hermt eftir leiðir því ekki
12 Mér skilst að sumar flugur hagi sér svona og fljúgi því nokkum veginn beint úti (
sólskininu en hringsóli kringum næstu ljósaperu ef þær komast inn (hús.