Hugur - 01.01.1995, Qupperneq 127

HUGUR
Jörgen Pind
125
Lesendur geta sannreynt að staðan í seinni leiknum að ofan er í
reynd sú sama og upp kom í talnaleiknum fyrr með þvx að finna
tölugildi X-anna og O-anna með hliðsjón af þessari uppsetningu á
leikborðinu. A hafði valið sér tölurnar 7, 2 og 5, en B 3 og 6.
Rökréttur leikur fyrir B var að velja 8, reitinn efst í hægra homi.
Þetta dæmi sýnir einkar glögglega að huga verður að táknun þeirri
sem notuð er hverju sinni við forritun. Táknanirnar eru formlega
jafngildar en sálfræðilega eru þær það alls ekki. Gervigreindar-
fræðingum bar að vísu ekki saman um hvaða vægi ætti að veita
sálfræðilegum röksemdum af þessu tagi við forritsgerð. I huga
Newells og Simons lék aldrei neinn vafi á því, velja ætti þá táknun
sem væri sálfræðilega réttmætust.
Kínaherbergið
Það er kunnara en frá þurfi að segja að margir hafa orðið til þess að
gagnrýna gervigreind og frá margvíslegum sjónarhólum. Óhætt mun
þó að fullyrða að gagnrýni bandaríska heimspekingsins Johns Searles
hafi vakið hvað mesta athygli. Hún var fyrst sett fram í frægri grein í
tímaritinu Behavioral and Brain Sciences árið 1980, sem birtist í
íslenskri þýðingu í þessu hefti Hugar.
í þessari grein gerir Searle greinarmun á tvenns konar gervigreind,
róttækri og hógværri. Gagnrýni hans snýst einvörðungu um hið
róttæka afbrigði greinarinnar. Róttæk gervigreind felur í sér þrjár
kennisetningar að mati Searles. I fyrsta lagi gerir hún ráð fyrir að
samband hugar og heila sé sama eðlis og samband hugbúnaðar og
vélbúnaður í tölvum. í öðru lagi gerir kenningin ráð fyrir að hugsun
feli einvörðungu í sér meðhöndlun tákna. Þessar tvær forsendur leiða
síðan til þeirrar niðurstöðu að rétt forritaðar tölvur, tölvur sem keyra
málskilningsforrit t.d., hugsi í raun og veru en séu ekki einberar
hermivélar. Þar sem hugsun byggist einvörðungu á meðhöndlun tákna