Ný félagsrit - 01.01.1857, Blaðsíða 147

UM STAFROF OG HJNEIGINGAR.
147
rífa, drífa, svífa, þrífa, klífa; p: klípa, grípa, svípa (def)
•5 •' rísa; n: skína, hrína, gína, hvína, dvína (def).
Til þessarar deildar heyra enn fremr sagnirnar:
heita — hét — heitih
leika — lék — leikit
og standa þœr alveg á sama stigi, og orbin hlaupa — hljdp
í hinni fyrri deild, og er tvíhljófei frumhljdfe þeirra, en
frumhlj(5& liinna er i, sem sjá má af hinum kynlausu
nöfnum eptir 3. hn. lib, rib, svib, bit, hnit, lit, rit,
slit, stig, sig,- svik, vik, blik, rif, drif, svif, þrif, grip,
ris, skin, gin, en þessi orö falla saman viö stofn
sagnanna.
Merkilegt er þaö hve náskyldar þessar 2 deildir eru
hver annari; margar af þessum sögnum eru nokkurskonar
tvídeilur, þaö er: aö sama orÖiö heíir tvenna beygíngu,
sína eptir hverjum ílokki U og I. þannig getum vér sett
saman tvídeilu úr þessum sögnum
rjööa — rauö — ruöu = ríöa — reiö — riöu.
sjööa — sauÖ — suöu = síöa — seiö — siöu.
bjóöa — bauÖ — buöu = bíÖa — beiö — biöu1.
hnjóta — hnaut— (def) — hníta — hneit — hnitu.
rjúfa — rauf — rufu = rífa — reif — rifu.
hrjósa — hraus — (def) — rísa — reis — risu.
kljúfa — klauf — klufu = klífa— kleii'— klifu.1
Enn má viö bæta: bautinn = bíta — bcit — bitu.
En þetta leiÖir oss til aÖ hugleiöa rótgróinn skyldugleika
milli U og 1, sem gengr í gegnum alt máliö, þannig, aö
vér sjáum suma oröstofna ganga tvídeikla í gegnum máliö
í U og I. Nokkur einstök dæmi til þess eru: nót — net;
fótr — fet; snauör snoÖinn — sníöa sneiÖ ; bjóöa — biöja;
') er þó frábrugöiÖ aÖ þýöíngu.
10»