Dvöl - 01.01.1948, Blaðsíða 63

DVÖL
61
Drýgðar dáðir.
Vísindamenn allra alda.
Frásagnir um 21 vísindamann.
Útg. Draupnisútgáfan 1947.
Með þessari bók hefur Draupnisútgáfan
hafið útgáfu á bókaflokki, sem hún ætlar
islenzku æskufólki. Nefnir hún þennan
flokk Drýgðar dáðir. f flokknum eiga að
vera bækur, sem fjalla um hvers konar
afrek, íþróttir og ævintýri. Verða þar
einnig frásagnir af mönnum, er fórnuðu
lífi sínu til þess að lyfta mannkyninu tii
meiri þroska og menningar, og gáfu æsk-
unni góð eftirdæmi. Gert er ráð fyrir, að
bækurnar verði bæði frumsamdar og
þýddar.
Þessi fyrsta bók flokksins, Vísindamenn
aiira alda, er tekin saman af þrem stúd-
entum, þeim Geir Hallgrímssyni, Jóni
P. Emils og Gunnari Helgasyni. Fjallar
hún í stuttu máli um líf og afrek 21 vís-
indamanns allt frá Pythagorasi til Ein-
steins. Fylgja myndir flestum frásögnun-
um. Allir hafa þeir menn, sem þarna er
getið, getið sér ódauðlegan orðstír og
gefið mannkyninu þær gjafir, sem aldrei
verða fullþakkaðar. Þessar frásagnir eru
liprar og léttar og lýsa lífi þessara manna
í Ijósi einstakra og mikilvægra atburða í
lífi þeirra. Þetta er hin skemmtilegasta
bók fyrir aldna sem unga, en hefir jafn-
framt að geyma mikinn og gagnlegan
fróðleik fyrir þá, sem landið eiga að erfa.
Á skákborði örlaganna.
Skáldsaga eftir Hans Martin.
Útg. Draupnisútgáfan 1947.
Þetta er allstór skáldsaga eftir hol-
lenzka rithöfundinn Hans Martin. Hún
gerist í Hollandi milli heimsstyrjaldanna
og lýsir fjölskyldulífi efnaðs manns, sem
missir allar eigur sínar, en tekst með
manndómi og karlmennsku að bjarga
heimili sínu og gera börn sín að nýtu
fólki, þótt munaðarsýki hóglífisáranna
ógnaði Ufi þeirra, og væri nærri búin að
gera þau að mannleysum. Þetta er hug-
þekk og skemmtileg skáldsaga, atburða-
hröð og mannleg, þótt ekki sé hún til-
þrifamikill skáldskapur. Jón Helgason
blaðamaður hefir þýtt bókina á lipurt og
viðfelldið mál.
Húsfreyjan á BessastöSum. Bréf
Ingibjargar Jónsdóttur til bróður
síns Gríms amtmanns. — Finnur
Sigmundsson bjó til prentunar. —
Hlaðbúð, Reykjavík 1946. — Prent-
smiðjan Hólar li.j.
Ingibjörg var gift Þorgrimi gullsmiö
Tómassyni, og voru þau foreldrar þjóö-
skáldsins Gríms Thomsen, svo sem al-
kunna er. Þorgrímur var maöur þjóð-
kunnur, enda alþingismaður um skeið,.
og naut virðingar manna. Hann var
hagsýnn maður og hygginn í fjármál-
um og sá sér og sínum vel farborða.
Ingibjörg var kona ólærð, en mikilhæf
og skapföst. Varð hún margt að reyna
um dagana og átti á bak að sjá hverjum
vandamanni sínum og ástvini eftir
annan, en lætur aldrei bugast. — Bréf
Ingibjargar ná yfir 40 ára skeið, eða
árabilið 1809—1848. Þegar hún skrifar
fyrsta bréfið, er hún ung stúlka, sem
þjónar á búi Ólafs stiptamtmanns í Við-
ey. Og 65 ára að aldri skrifar hún síð-
asta bréfið til bróður síns, sem lézt fáum
vikum síðar.
Þessi bréf eru að verulegu leyti saga
Ingibjargar um 40 ára skeiö. Og þó að
þar kunni að þykja drepið á sitthvað
lítilvægt, er þar þó að finna harla nota-
drjúgan og geðþekkan fróðleik um sam-
tíð bréfritarans, þjóðlíf og hugsunarhátt
á þeim tíma. Og víst munu þessi bréf
ekki þykja ómerk heimild um uppruna
og erfðir Grims Thomsens.
Ekki mun þykja minnst um það vert,