Uppeldi og menntun - 01.07.2006, Blaðsíða 38
samstarf í l e ikskólUm V ið foreldra Barna af er lenUm UPPrUna
38
var spurt um viðhorf til fjölmenningar, þróunarverkefnið og áhrif þess á leikskóla-
starfið. Enn fremur var spurt um verkefni sem miðuðu að fjölmenningarlegum starfs-
háttum, einstök börn og samstarf við foreldra.
í byrjun árs 2004 voru tekin þrjú hópviðtöl við starfsfólk, fjóra til fimm starfsmenn
í hóp, og fóru þau öll fram í leikskólanum. Þar var rætt um þær breytingar, sem höfðu
orðið á leikskólastarfinu með þróunarverkefninu. Meðal annars var spurt um sam-
skipti í leikskólanum og samstarf við foreldra. í viðtölunum var reynt að meta hvað
hefði áunnist, hvað mætti betur fara og hvernig mætti halda starfinu áfram.
Undir lok verkefnisins voru tekin tvö hópviðtöl við íslenska foreldra, þrjá til fjóra
foreldra í hóp, þar sem einnig var spurt um áhrif þróunarverkefnisins og samstarf við
foreldra. Þau viðtöl fóru fram í fundarherbergi kennaraháskóla íslands.
Þátttökuathuganir í leikskólanum voru þrettán á tímabilinu, en þar var fylgst með
börnum og starfsfólki við fjölbreyttar aðstæður í dagsins önn, svo sem í samverustund-
um, valstundum, hlutverkaleik, hópastarfi og útivist. Einnig tóku rannsakendur þátt
í umræðum starfsfólks og aðstoðuðu börn og starfsfólk þegar það átti við. að lokinni
hverri heimsókn skráðu rannsakendur upplifun sína af vettvangi, athugasemdir og
upplýsingar.
Gögnin (1035 bls.) voru að miklu leyti greind jafnt og þétt, þau voru marglesin,
borin saman og þemagreind með tilliti til viðtalsramma og vettvangsathugana. í grein-
ingu og túlkun gagnanna var byggt á aðferðum Bogdan og Biklen (1998).
niðurstöður
Samskipti við foreldra
Fyrr í þessari grein var minnst á að ekki er löng hefð fyrir miklu samstarfi heimila og
skóla hér á landi, en það er talin ein besta leiðin til að stuðla að farsælli framtíð barna.
Leikskólar hafa þá sérstöðu í skólakerfinu að foreldrar og starfsfólk sjást daglega þar
eð börnunum er fylgt í skólann og þau sótt þangað aftur. Misjafnt er hve mikil þessi
daglegu samskipti eru og fer það bæði eftir foreldrum og starfsfólki. í Sjávarborg var
áberandi óframfærni í samskiptum starfsfólks við erlenda foreldra áður en þróunar-
verkefnið hófst. Það var ákveðin fjarlægð milli starfsfólks og foreldra og nokkuð bar
á þeim misskilningi að erlendir foreldrar hefðu ekki áhuga á leikskólanum. Þarna var
bil sem þurfti að brúa og greinilegt að frumkvæðið varð að koma frá starfsfólkinu.
Ekki var talið ráðlegt að fjölga formlegum foreldraviðtölum þar eð starfsfólkið taldi
sig geta merkt að sumum foreldrum liði ekki vel í þeim. Það þurfti því að finna aðrar
leiðir, en eins og áður kom fram telur Bronfenbrenner (1979) mikilvægt að óhindrað
flæði upplýsinga sé milli heimilis og skóla.
Eitt af markmiðunum í þróunarverkefninu var að umhverfið í leikskólanum ætti að
minna á fjölbreytta menningu og móðurmál barnanna. Erlendu foreldrarnir voru því
beðnir um að kenna starfsfólki nokkur orð á sínu máli, svo sem að telja upp að tíu og
algengar kveðjur eins og „velkominn“, „góðan daginn“ og „bless“. Þannig átti starfs-
fólkið sérstakt erindi við foreldrana. Þeir tóku málaleitaninni vinsamlega og þetta