Uppeldi og menntun - 01.07.2006, Blaðsíða 89

8
R: kvíðið þið fyrir einhverju? að fara í skólann?
Nói: að skólastjórinn skammi okkur.
R: kvíðirðu fyrir því?
Nói: Já.
Hjálmar: Ef að hann skammar okkur.
R: af hverju haldið þið að hann fari að skamma ykkur?
Hjálmar: Ef að við erum óþekk.
R: En ætlið þið að vera óþekkir í skólanum?
Hjálmar: Ég vil ekki vera óþekkur.
R: Nei.
ari: Ég vil það.
Nói: Ég vil vera geimmaður.
ari: Þá verðum við sendir heim og getum leikið okkur.
Nói: Já.
uMræð­a
Tilgangur rannsóknarinnar var að varpa ljósi á það hvernig börn sjá tilveru sína í
leikskólum; hvert þau telja vera hlutverk leikskólans, hvernig þeim líður í leikskól-
anum, hvernig þau upplifa þátttöku sína í ákvarðanatöku er varðar leikskólastarfið
og væntingar þeirra til grunnskólagöngunnar. Rannsóknin byggist á þeirri hyggju að
ung börn séu hæf og fær um að vera virkir þátttakendur. Þau hafi eigin rödd; eigin
skoðanir og áhuga. Þau hafi rétt til að tjá skoðanir sínar og hafa áhrif á líf sitt og um-
hverfi og jafnframt getu til að tjá viðhorf sín og skoðanir. Með því að nota fjölbreyttar
aðferðir til að hlusta á raddir barnanna fengust greinargóðar upplýsingar um það
hvernig þau líta á leikskólastarfið.
Niðurstöður rannsóknarinnar sýna að mörg barnanna sáu leikskóladvölina sem
eðlilegt skref í lífsgöngu sinni og hluta af samfelldu námsferli meðan önnur litu á
leikskólann sem stað til að vera á meðan foreldrar þeirra væru í vinnu. Töluverðs
einstaklingsmunar gætti varðandi viðhorf barnanna og óskir um leikefni og viðfangs-
efni. Það var einnig mismunandi hve mikið börnin kærðu sig um þátttöku og afskipti
fullorðinna. Þessar niðurstöður sýna að óhætt er að taka undir þau varnaðarorð sem
Christensen og Prout (2002) og fleiri (Davis, 1998; James og Prout, 1997) hafa sett fram
um þá hættu sem fólgin er í því að tala um mikilvægi þess að hlusta á raddir barna,
ef þess er ekki gætt að gera ráð fyrir fjölbreytileika. Þau benda á að hafa verði í huga
þegar gerðar eru rannsóknir með börnum að börn eru ekki einsleitur hópur með eina
rödd. Börn hafa margar raddir og ólík börn geta haft andstæð viðhorf og óskir. Leik-
skólastarf þarf því að taka mið af fjölbreyttum þörfum, væntingum, óskum og viðhorf-
um barnahópsins sem þar er hverju sinni.
Væntingar barnanna til grunnskólagöngunnar voru sömuleiðis einstaklingsbundn-
ar; á meðan sum börnin voru full tilhlökkunar að takast á við ný viðfangsefni voru
önnur kvíðafull. Varðandi þátttöku í ákvarðanatöku töldu börnin að þau hefðu val
innan ákveðins ramma en hefðu lítið um skipulagið sjálft að segja og að hinir full-
jó­Hanna e inars­dó­tt i r