Uppeldi og menntun - 01.07.2006, Blaðsíða 73

73
2001). Höfundarnir notuðu Mósaik-aðferðina einnig í nýlegri rannsókn þar sem þeir
skoðuðu viðhorf leikskólabarna til útileiksvæðis (Clark og Moss, 2005). Niðurstöður
rannsóknar Clark og Moss (2001) sýna að vinátta og önnur börn eru leikskólabörnun-
um mikilvæg, og er það í samræmi við niðurstöður rannsóknar í reykvískum leikskól-
um. Börnin sem tóku þátt í þeirri rannsókn töldu að leikur og samskipti við önnur
börn væri órjúfanlegur þáttur leikskólans og þegar þau hættu í leikskólanum myndu
þau helst sakna þess að geta ekki leikið sér (Jóhanna Einarsdóttir, 2003).
Niðurstöður annarra breskra rannsókna sýna einnig að börnunum finnst mikil-
vægast að geta leikið sér og haft samskipti við önnur börn í leikskólanum og valið
sjálf viðfangsefni til að vinna að (Cambell-Barr, 2003; Dupree, Bertram og Pascal,
2001; Stephen og Brown, 2004). Þegar börnin í rannsókn Dupree og félaga voru spurð
til hvers starfsfólkið væri í leikskólanum og hvað það gerði flokkuðust flest svörin
undir umönnun. Formosinho og araújo (2004) skoðuðu einnig viðhorf leikskólabarna
til hegðunar starfsfólksins og fundu að hægt var að greina ólíkar kennslufræðilegar
áherslur eftir því hvernig börnin túlkuðu samskipti við starfsfólkið.
í Svíþjóð hefur Ingrid Pramling Samuelson verið leiðandi í rannsóknum með leik-
skólabörnum. í nýlegri rannsókn hennar og samstarfsmanna hennar (Sheridan og
Pramling Samuelsson, 2001) á upplifun barna á þætti sínum í ákvarðanatöku í leik-
skólanum kemur fram að börnin telja sig taka ákvarðanir varðandi sinn eigin leik og
viðfangsefni sem þau eiga sjálf frumkvæði að, en ekki varðandi heildarskipulag, dag-
lega rútínu, innihald og verkefni sem kennarinn á frumkvæði að. Börn í leikskólum
sem flokkuðust sem góðir leikskólar töldu sig oftar taka þátt í ákvarðanatöku heldur
en þau sem voru í slökum leikskólum. Börnin í rannsókninni svöruðu í flestum til-
fellum að leikur væri það sem þau vildu helst af öllu fást við í leikskólanum og var
leikurinn oft tengdur vinum og vináttu. Rannsókn Taurianen (2000) í finnskum leik-
skólum sýnir svipaðar niðurstöður. Börnunum fannst mikilvægast að geta leikið sér
með öðrum börnum án afskipta fullorðinna og fannst best að geta verið á hreyfingu
og leiðinlegast að sitja kyrr og hafa hljóð.
Wiltz og klein (2001) rannsökuðu hugmyndir barna um starf í bandarískum leik-
skólum sem annars vegar voru flokkaðir sem afbragðs leikskólar og hins vegar í
leikskólum þar sem starfið var ekki talið í háum gæðaflokki. í ljós kom munur á því
hvernig börnin sáu leikskólastarfið eftir gæðum leikskólanna. Börn í gæðaleikskólum
nefndu margbreytilega atburði og valmöguleika en hin, sem voru í lélegri leikskólum,
töldu frekar upp viðfangsefni í tímaröð. Þegar leikskólabörnin ræddu um það sem
þau gerðu í leikskólanum féllu svörin í þrjá flokka. í fyrsta lagi frjáls viðfangsefni sem
kennarinn tekur ekki beinan þátt í, t.d. leikurinn og skapandi starf. í öðru lagi kennara-
stýrð verkefni, svo sem lestur, skrift, tónlist, tölvur. í þriðja lagi ýmis dagleg störf eins
og tiltekt, matartími og hvíld. Leikur var oftast nefndur sem viðfangsefni leikskólans
og var uppáhaldsiðja barnanna í öllum leikskólunum. í þeirra huga er leikurinn frjáls,
skemmtilegur, laus við reglur og hann er ekki vinna. Það var nokkuð misjafnt hvað
börnin nefndu að þeim líkaði ekki í leikskólanum. Þó voru einkum nefnd skylduverk-
efni ákveðin af kennararnum, kvikindisleg hegðun, samverustund og hvíld.
Rannsóknir sem gerðar hafa verið undanfarin ár á væntingum barna til grunnskóla-
jó­Hanna e inars­dó­tt i r