Fróðskaparrit - 01.01.2009, Síða 117
Plant galls and gall midges (Diptera:
Cecidomyiidae) of the Faroe Islands
in the Atlantic Ocean
Plantuvølir og vølamíggj (Diptera: Cecidomyiidae) í Føroyum
Marcela Skuhravá and Vádav Skuhravý
Bítovská 1227, CZ 140 00 Praha 4, Czech Republic, Email: skuhrava@quick.cz
Úrtak
Tíggju vølelvandi og vølatknýttar lívverur, ið komu fyri
á sjey vertsplantusløgum, ið hoyrdu til sjey plantuættir,
vórðu funnar nærindis Tórshavn í august 2005. Av
teimum eru fimm sløg vølamíggj (Cecidomyiidae, Dip-
tera), tvey eru eriophyid-mottur (Eriophyioidea,
Acarina) og trý hoyra til ymsar soppaættir. Allir finn-
'ngar eru nýggjar skrásetingar I Føroyum. Sjey sløg elva
til vølir á ymsum vertsplantum, nevniliga Cecido-
myiidae, Oligotrophus juniperinus, ið elvir til knubba-
vølir á vanligum baraldi, juniperus communis, og
Contarinia floriperda, ið elvir til blómuknubbavølir á
einum slag av royniviði, Sorbus aria; Eriophyoidea,
Aceria pseudoplatani, á bløð á einum slag av ahorn,
Acer pseudoplatanus, og Aculus anthobius á stelk og
blómur á einum slag av steinbrá, Calium anisophyllum;
°g soppurin Cronartium ribicola, ið elvir til vølir á bløð
a sólberjarunni, Ribes nigrum, og Melampsora caprea-
rum á bløð á pálmapíli, Salix phylicifolia, og Puccinia
violae á bløð á dimmari blákollu, Viola riviniana. Trý
vølamíggj, ið ikki elva til vølir, eru knýtt at vølelvandi
lívverum, nevniliga Mycodiplosis melampsorae og
Clinodiplosis cilicrus, bæði planturotátin (phytosapro-
Phagous) sløg, ið eru knýtt at rotnum plantutilfari, og
Feltiella acarisuga, eitt djóraátið (zoophagous) slag, ið
gagnnýtir tetranychid-mottur. Oligotrophus junipe-
r'nus, Contarinia floriperda og Puccinia violae eru upp-
runalig í Føroyum í sambandi við upprunan at verts-
plantuni; og tey sløg, ið eru eftir, eru fremmand og eru
vorðin innslødd til Føroya við fólki. Frá einum lívfrøði-
landafrøðiligum sjónarmiði eru Oligotrophus juniperi-
nus, Contarinia floriperda, Aceria pseudoplatani og
Aculus anthobius evropisk sløg, Mycodiplosis melamp-
sorae og Clinodiplosis cilicrus eru evro-sibirisk sløg og
Feltiella acarisuga er eitt alheimsslag. Finningurin av C.
floriperda í Føroyum er tann norðasta fyrikomingin í
Evropa. Tað lága talið á sløgum av vølelvandi lívverum
í Føroyum kemst av landafrøðiligari avbyrging og nat-
úrligum umstøðum í landinum, t.e. heldur lítil gróður
og trot á trøum og runnum, sum kundu verið møgu-
ligar vertsplantur hjá vølelvandi lívverum.
Abstract
Ten gall-causing and gall-associated organisms occur-
ring on seven host plant species belonging to seven
plant families were found near Tórshavn on the island
of Streymoy, one of the Faroe Islands, in August 2005.
Of these, five species are gall midges (Cecidomyiidae,
Diptera), two are eriophyid mites (Eriophyioidea,
Acarina) and three belong to various families of fungi.
All findings are new records for the Faroe Islands. Seven
species cause galls on various host plants, namely the
Cecidomyiidae, Oligotrophus juniperinus causing bud
galls on juniperus communis and Contarinia floriperda
inducing flower bud galls on Sorbus aria; the Erio-
phyoidea, Aceria pseudoplatani on leaves of Acer
pseudoplatanus and Aculus anthobius on stems and
Fróðskaparrit 57. bók 2009 115-127