Fróðskaparrit - 01.01.2009, Síða 27
GENDER AND LINGUISTIC ATTITUDES TOWARD VARIATIONS IN CONVENTIONAL
FAROESE LANGUAGE USAGE - SOME TRENDS
25
the division of the speakers into socio-economic
groups as has been the traditional method within
sociolinguistic research. The point of departure taken
for this article has been to include gender, degree of
education, i.e. university studies vs. shorter education,
as well as the social identity that the individual speaker
may choose in any given speech situation. Hence, with
theories presented by contemporary sociolinguistic
researchers as a basis, this article attempts to discuss
the Faroese situation with these variables as a
foundation.
The material for the artide stems from the author's
master thesis in 2006, where distinct diflferences
between the genders seemed to be present with
respect to choice of vocabulary. A small investigation
has been repeated for this article in order to assess
whether the tendency seen then would reoccur in
2009.
Although the outcome of this small investigation
seems to support the flndings that derived from the
material for the master thesis, it should be emphasised
that the condusions should be read as indications of
what may be the situation in the Faroese linguistic
community in respect of gender and language choice.
I am fully aware of the fact that a more comprehensive
investigation will be required to enable reliable elabo-
rations on this very interesting topic.
1.0 INNGANGUR
Meðan eg arbeiddi við meistararitgerð í
2005/2006 gjørdist eg var við, hvussu ymiskt
orðavalið tyktist vera hjá kvinnum og monn-
um ífríari samrøðu um málsligarspurningar.
Hetta hevur vakt áhuga og forvitni eftir at
vita meir um málsligar munir millum kynini
sum heild, og serstakliga um føroysku støð-
una við tvímæli.
Sankoff tekur til (2004: 639), at nærum
hvørt samfelag kring heimin í 21. øld er í
teirri støðu, at har búgva bólkar við móður-
máli í minnilutastøðu. Støðan er íkomin av
ymiskum stjórnmálsligum orsøkum ogeisini
av fólkaferðingum. Tó at føroyskt er meiri-
lutamál innan økið, fólkið býr i, eru føroying-
ar kortini undir stjórnmálsligum viðurskift-
um, ið gera føroyskt til minnilutamál í ríki-
num, og sostatt verður føroyskt undir stór-
um trýsti av hjálandamálinum. Hetta er
málslig støða, ið skrivar seg úr søgu sum
hjáland undir donsku stjórnini í fleiri øldir.
Umframt hetta verður føroyskt, eins og
grannamálini, iila kroyst av enskum. Afturat
hesum, er støðan framvegis hin sama við
hjálandamálinum, ið "skal lærast báði væl og
virðliga''1, av tí at føroyingar í dag síggja tað
vera neyðugt at fara tíðliga undir at læra
annað mál enn móðurmálið fyri at klára seg
uttan fyri landoddarnar. At føroysk børn
kortini ikki áttu at verið noydd at lært annað
mál nærum betri enn móðurmálið, er áhuga-
vert evnið, men av tí at spurningurin ikki
hoyrir heima í hesi greinini, skal hann liggja.
Her skal bert ásannast, at av hesum sama er
málsliga støðan í Føroyum lík teirri í flest
øllum hjálondum, t.v.s., at móðurmálið kem-
ur í heilt tætt samband við málið í hjáland-
inum, ja, verður trokað til síðis av størra og
meir nýtta málinum í øllum samskifti land-
anna millum, so at dagliga árinið úr donskum
verður ovurstórt.
Ein avleiðing av umstøðunum er, at mál-
ið hevur tikið og tekur ímóti mongd av tøku-
orðum úr donskum, ið verða nýtt lið um lið
við føroysku hugtøkini. Við bókmentum inn-
an samfelagsmálfrøði sum grundarlag skal eg
í hesi greinini royna at hyggja at muninum
millum kynini viðvíkjandi orðavali úr før-
oyska orðatilfeinginum í dagligari samrøðu
við heimildarfólk.
1.1 Høvuðsspurningurin í greinini
Høvuðsspurningurin í hesi greinini er sostatt
ikki trýstið á føroyska málið uttaneftir, men
hvussu og hví kvinnur í Føroyum - eins og í