Morgunn - 01.06.1975, Blaðsíða 54
HERMANN JÓNASSON FRÁ ÞINGEYRUM:
I.
LÍF. HUGUR. SÁL
Skömmu fyrir jól árið 1923 andaðist hér í höfuðstaðnum merkur
inaður, Hermann Jónasson, jafnan kenndur við hið foma klaustur-
setur og höfuðból Þingeyrar í Húnavatnssýslu, þar sem hann bjó
rausnarbúi og reyndist bústólpi. Hermann var maður gáfaður og
ýmsum merkilegum hæfileikum gæddur. Húnvetningar voru hrifnir
af Jiessum stórhuga manni, sem að mörgu var á undan samtið
sinni í hugsun. Þeir kusu hann á liing árin 1901-1907, en að ]>eim
tíma liðnum vildi liann ekki sinna Jiingmennsku. Á þingi varð Her-
mann frægur fyrir hugmynd sína um Jiegnskylduvinnu, sem enn er
í minnum höfð, þótt hún næði ekki fram að ganga.
En ástæðan til þess að MORGUNN birtir nú tvær ritgerðir eftir
þennan mann er sú, að hann var ófreskur. Það Jiykir að visu vart
tíðindum sæta meðal Islendinga, sem jafnan hafa reynst mjög sál-
ræriir menn. En Hermann frá Þingeyrum hafði Jiað frant yfir
marga, að hann gaf þessum hæfileikum sinum nánar gjctur og
skrifaði um Jiær ihuganir ágæta bók Dulrúnir, sem kom út árið
1914. Þessi bók vakti talsverða athygli á sinum thna. Mun ]>á hafa
verið fótítt að skrifað væri vel um slik efni, enda var Sálarann-
sóknarfélag Islands ekki stofnað fyrr en fjórum áioim siðar og hóf
þá útgáfu MORGUNS.
Fremst í bók Hermanns Dulrúnum lét hann prenta sem eins
konar einkunnarorð Jietta vers eftir Grím Thomsen:
Af ]>vi flýtur auðnu brestur
öllum, sem ei trúa vilja,
ósýnilegur oss að gestur
innan vorra situr þilja;
þylur sá ei langan lestur,
en lætur sina meining skilja, —
en — ef ekkert á oss bítur,
engill fer, — og lánið þrýtur. —