Morgunn - 01.06.1975, Blaðsíða 55
53
LÍF, HUGUR, SÁL
1 ritgerð um Hermann frá Þingeyrum vitnar skáldið Gretar Fells
i þetta vers eftir Grim Thomsen, og kemst svo að orði um Hermann:
„Hermann Jónasson frá Þingeyrum hafði öll skilyrði til ]>ess að
vera heimsóttur af þessum ósýnilega gesti. Hann var maður mjög
vel viti borinn, athugull og gaumgæfinn um margt af því, sem fer
fyrir ofan garð og neðan hjá öðrum mönnum. Svo segja mér greina-
góðir menn, er þekktu hann vel, að samvizka hans hafi verið alveg
óvenjulega næm. Hann var með öðrum orðum óvenjulega góður
maður. — Þvi var það að hann hrakti ekki „engilinn", sem skáldið
kallar svo, frá sér, enda þraut honum ekki lán í lífinu, fyrr en yfir
lauk og dauðinn var á næstu grösuni."
Æ. R. K.
Ég hefi áður sagt, að ég gæti eigi skilið, að maðurinn lifði
sem sjálfstæð vera eftir dauðann, þótt ég verði að trúa því,
þegar ég hugsa um sálarlífið, hugskeyti, hugboð, drauma og
fleira; því að við þær athuganir verður það þó enn óskiljan-
legra, að maðurinn sé eigi sjálfstæð vera eftir daúðann, og
standi hér í lífi í meira eða minna sambandi við andlegar
verur dáinna manna. Og til þess að geta skilið sjálfan mig
og reynt að gera mig skiljanlegan fyrir öðrum, verð ég að
hafa þessa skoðun eða trú. Álytanir mínar verð ég þvi að
byggja á henni að meira eða minna leyti. En ályktanir ann-
arra hljóta að verða mismunandi eftir þeim áhrifum, er sögn
mín hefir á þá.
Allt til þess er ég var á 15. ári hafði ég að mestu mina
barnatrú. En eftir það fór hún á ringulreið. Var ég þá oft í
kyrrþey í allþungu trúargrufli til 18—19 ára aldurs. En þá
hafði ég skapað mér þá trúarskoðun, sem ég hefi að mestu
haft óbreytta síðan, nema hvað ódauðleikatrúin hefir styrkzt
fyrir athugun á andlegu eðli mínu og annarra. Trúarskoðanir
verð ég að álíta, að séu jafnbreytilegar og mennirnir eru, þótt
milljónir manni játi hina sömu trú. Eins og engir menn eru
nákvæmlega eins, er sennilegt, að hið sama gilcli um skoðanir
manna, og þær séu jafn mismunandi, þótt um sama hlut eða
hugtak sé að ræða.
Samkvæmt ódauðleikatrúnni hlýtur líf, í orðsins vanalegu
merkingu, og sál að vera sitt hvað. Lífið i líkama manna, dýra