19. júní - 19.06.1980, Qupperneq 9

„Konur eru einu sinni helmingur þjóðarinnar."
Sá atburður gerðist í apríl 1980 að sex konur áttu sæti á Alþingi fslendinga — af þeim þrjár
sem varaþingmenn. Þessi mynd er tekin í tilefni þess að 4 konur áttu sæti í efri deild. Frá
vinstri: Salome Þorkelsdóttir, Soffía Guðmundsdóttir, Guðrún Hallgrímsdóttir og Sigurlaug
Bjarnadóttir.
séð að hver sú kona sem fer inn í
pólitíska baráttu eða starf verður
auðvitað að vera tilbúin að vinna í
þeim málum sem upp kunna að
koma og vera tilbúin að setjast í
nefnd, t. d. í málaflokki sem hún
kannski telur utarlega á sínu
áhuga- eða sérsviði. Hún verður þá
bara að gjöra svo vel að setja sig
inn í hlutina.
Soffía: Við verðum umfram
allt að vanda allt sem við ger-
um og ég verð að segja að mér
finnst að konur séu ekkert síður
samviskusamar og vandi til sinna
vinnubragða heldur en karlmenn-
irnir.
Dagbjört: Yfir höfuð vinna þær
betur. Þær mæta betur.
Rannveig: Ég held nú líka að á
meðan konur eru svona fáar að
þessar fáu axli heilmikla ábyrgð.
bær eru fulltrúar fyrir svo stóran
hóp á vissan hátt og þær eru svo
reiðubúnar að leggja sig fram, til
þess að það sé minnsta kosti ekki
hægt að benda á að það hafi verið
viljaleysi, eða mætingaleysi sem
orsakar það að konur ná ekki jafn
langt og karlarnir. Þannig að þær
fara á vissan hátt með miklu meiri
abyrgð enn sem komið er heldur en
margur karlmaður.
Dagbjört: Staðreyndin er sú að
kvenfólk verður að vera helmingi
duglegra heldur en karlmenn og
dugar ekki alltaf til.
Ertia: Nú vitum við að einkalífið
hefur átt svo stóran þátt í mögu-
leikum kvenna til að stunda at-
vinnu, félagsmál og fleira. Á hinn
hóginn hefur verið sagt að á bak
við sterkan karlmann standi kona.
Hver finnst ykkur vera staða
kvennanna sjálfra í stjórnmálum
hvað varðar einkalífið?
Rannveig: Ég þekki mörg dæmi
um „konuna á bak við manninn“,
emkum í pólitíkinni, þau eru allt í
kringum okkur, fyrst og fremst á
þann hátt að hún gerir manninum
^un auðveldara að stunda sitt
starf. Hún axlar meginábyrgð
varðandi heimilið og börnin, gætir
þess að hann hafi starfsfrið heima
og heiman. Þessir menn margir
gætu ekki gert það sem þeir gera,
— staðið í mikilli samkeppni,
ákvarðanatökum og ábyrgð ef ekki
væri þessi dygga stoð á bak við þá.
Þegar aftur konur vilja taka þátt í
þjóðlífinu og axla ábyrgð á sama
hátt þá er afar sjaldgæft að nokkur
viðlíka aðstoð sé fyrir hendi af
karlmanna hálfu. Þegar best lætur
hjálpast hjónin eða parið að við
heimilishagi sina eða það sem
einnig er til, að þær sjá um allt
einar. Við skulum líka alveg gera
okkur grein fyrir því, að séum við
giftar og jafnframt í pólitísku starfi,
þurfum við á allri hjálp maka okk-
ar að halda og að hann standi með
okkur þó það geti orðið á annan
veg en margar konur gera og hafa
gert.
Dagbjört: Þetta þýðir þá að ein-
stæð foreldri geta ekki tekið þátt í
stjórnmálum.
Soffía: Jú, ég veit nú að vísu
dæmi um að það hafi tekist. En
ég held að öll þeirra staða sé nú á
þann veg að það sé nánast ill-
mögulegt fyrir flesta. Það segir sig
sjálft að þegar kona er komin út i
pólitík hefur hún ekki sams konar
aðstöðu og karlmaður sem er í
pólitík. Enginn karlmaður í fullu
starfi má vera að því að vera
„maðurinn konunnar“ og stunda
allt þetta sem þú taldir upp og það
er jafn ljóst að allir sem fara í póli-
tískt starf þurfa á því að halda að
það sé í góðu samkomulagi við
nánustu fjölskyldu.
Rannveig: Það háir konunum
mjög í starfi sú ábyrgð sem þær
bera gagnvart börnum og heimili,
hvað hugur þeirra er bundinn því
sem þar fer fraiji. Karlmenn eiga
mun auðveldara með að ganga út
úr dyrunum heima hjá sér og loka
einfaldlega fyrir það sem þar er að
ske. Við konurnar erum að reyna
að veita börnum okkar og heimili
það sem mæður okkar veittu og
ætlum jafnframt að gera svo
margt, margt fleira.
Soffía: Mér sýnist nú nánast
ómanneskjulegar kröfur gerðar í
mörgum tilvikum.
Rannveig: Konur eru haldnar
sektarkennd vegna þess að þeim
finnst þær bregðast því hlutverki
sem þær erfðu frá mæðrum sínum
og þær vilja rækja áfram. Þessi
sektarkennd er mjög sjaldgæf hjá
feðrum. Þetta er mál sem ég held
að við eigum ennþá mjög langt í
land með að vinna upp, þ. e.
raunverulega jafna foreldra-
ábyrgð.
Dagbjört: Eg held að við höfum
almennt brugðist í uppeldinu hvað
varðar jafnréttið, þ. e. að gera
drengjum og stúlkum það ljóst
hver sé þeirra aðstaða í lífinu og
livaða möguleika þau hafi.
Rannveig: Jafnréttið hlýtur að