Sameiningin - 01.09.1920, Blaðsíða 49

271
legasta blómgunar tímabilinu, var þaS, að ihún náöi til allra flokka
mannfélagsins, fátækra og ríkra, valdamannanna, ekki síöur en
þrælanna. Hún viöurkendi ekki þá, og gerir ekki nú, neina sér-
staka stétt.
Óvinir hennar segja, aö hún sé háS auSvaldi, og boSi erindi
sitt samkvæmt þeirra boSi og banni. Því miSur leyfir samvizka
vor oss ekki aS neita því, aS sumar deildir kristninnar hafa oröiö
auömönnum og valdhöfum háSar.
“Já, víst er þaö sorgleg saga,
en samt þaS ei dylja má.”
Kunnugt er oss um þaö, aS á síöustu árum hafa sprottiö upp
félög nokkur kirkjuleg, sem andstæö eru kristninni — í vana-
legri merkingu þess orSs. Á voru máli eru þau kölluö Lýökirkj-
ur eSa Verkamannakirkjur.
í tímaritinu “The Nation” var nýlega ritgjörö eftir W. E.
Irvine. Var hann um eitt skeiS prestur, síöar fréttaritari; ávalt
hlyntur verkamönnum og barist i liöi þeirra. Um mörg ár hefir
hann veriö jafnSarmaSur. Aminsta grein byrjar hann meö því
aS segja, aS á þessu breytingatímabili hljóti kirkjan aö gera eitt
af tvennu: læra aS þekkja sinn vitjunartima og starfa betur
en áöur, eöa deyja aö öörum kosti.
MeSal annars segir liann, aS ástæöan fyrir því aö kirkjan
hér í Canada hafi mist mátt sinn, sé sú, aS hún boSi boSskap sinn
hinum ríku, og lifi svo af molum, er falli af borSum þeirra.
Þess vegna segir hann aS lýökirkjur hafi myndast, og eru
þær nefndar ýmsum nöfnurn, lýökirkjur, verkamannakirkjur,
verkamannaskólar o.s.frv. Átta af þeirn eru myndaSar í Canada
á svæöinu frá Fort William til Vancouver. Fullyröir Mr. Irvine,
aS þessar stofnanir hafi engar 'játningar, en hverjum sem þrái
betri framtíö, bætt kjör fyrir sig og bræSur sína á komandi tíö,
sé boSiö að gerast meSlimur.
Urn grein þessa hefir frægur rithöfundur farið sanngjörn-
um orSum í amerísku tímariti; og segir meöal annars, aS kirkj-
an hafi ekki viljandi foröast eöa vanrækt nokkurn sérstakan
flokk, en i reyndinni hafa jxl óneitanlega stundum komiS upp
fæS nokkur með ýnisum flokkum og kirkjunni.
Þrátt fyrir öfgarnar, sem öllum vorleysingum fylgja, þurf-
um vér, sem heyrum kirkjunni til, aö læra af þessunt tímans
tá'knum, ]>vi þau hafa lærdóm aö flytja oss. Hjálpræöisherinn
varð til eingöngu vegna þess, að kirkjan haföi mist anda frelsar-
ans, fórnfúsan anda, sí])jónandi j)eim, sent bágt áttu. Kristileg
starfsenti ungra manna varS til af sömu ástæSu.
Lýökirkjurnar, og ýrnsar aörar hreyfingar af likri tegund,
eru aö vissu leyti einkennilegt tákn tímanna—hinna nýju tínia,
sem vér lifum á. Ekki J>ykir oss trúlegt, aS j>ær geti velt stórum
steini úr vegi þeint, sem vorri kynslóö er ætlaö aö ferSast eftir
inn í framtíSina. Til þess skortir hreyfinguna flest skilyröi.