Frjáls verslun - 01.09.2002, Blaðsíða 27
MiiinminnrrTiii sigrúnar
fæddust inn í ítalsk-bandaríska innflylj-
endaheiminn á fyrri hluta síðustu aldar
að þeir yrðu annaðhvort bófar eða lag-
anna verðir. Giuliani er dæmi um þá sem
kusu lagaleiðina. Reyndar ekki sem
lögga, heldur sem lögfræðingur. En ekki
til að setja upp stofu og fara að þjóna sér-
hagsmunum, heldur varð hann aðstoðar-
maður hjá þekktum dómara og endaði
svo sem saksóknari í New York.
Sem saksóknari varð hann býsna
þekkt andlit, því hann gekk ötullega fi-am
i að berja á stórglæpamönnum í borginni.
Það kemur skemmtilega iram í bókinni
hvað taugar hans til borgarinnar eru
sterkar. Hann þekkir hvert götuhorn í
borginni. Þegar það rann upp fyrir
honum eitt sinn á útisamkomu að honum
var heilsað til hægri og vinstri ákvað
hann að kýla á borgarstjórasætið. Ekki
lítill ásetningur fyrir repúblíkana, því
demókratar hafa alla tíð nánast átt New
York. Hann tapaði 1989 með minnsta
mun, sem nokkru sinni hafði verið í
borgarstjórnarkosningum. Muninn vann
hann upp í kosningunum 1993 og náði
glæsilegri endurkosningu 1997.
Glæpatíðnin féll um 57% Sem borgar-
sflóri sneri hann hnignunar- og sorgar-
sögu borgarinnar við. Þegai' hann lét af
embætti um síðustu áramót gat hann
státað af glæsilegri tölfræði. Glæpatíðnin
féll um 57%, morðtíðnin um 65% og and-
rúmsloftið í borginni var gjörbreytt.
Giuliani þakkar sér þetta ekki á neinn
ósmekklegan hátt, heldur rekur hvaðan
hugmyndin að nýjum tökum kom og
hvernig þetta var hægt. Undirstaðan var
stefna, sem nú er þekkt og víða rekin: 0
umburðarlyndi. Giuliani notar reyndar
ekki þetta hugtak, en rekur hvernig tök
hans byggja á að umbera ekki smá yfir-
sjónir eins og veggjakrot og niðurnídd
húsakynni, því slíkt dragi alltaf annan og
verri dilk á efdr sér.
Ein kennisetning hans (eins og fleiri
stjórnenda) er að sýna strax árangur.
Hver smásigur hafi góð áhrif, sem hafi
sitt að segja fyrir andrúmsloftið. Um leið
og hann varð borgarstjóri velti hann því
fyrir sér hvað væri einna sjáanlegast af
neikvæðum hliðum borgarinnar. Það
voru náungar sem voru að verki víða við
brýr og jarðgöng inn á Manhattan. Þeir
kámuðu framrúður bíla og þvoðu af fyrir
pening en annars ekki og voru heldur
ógnandi.
Þessir smáskúrkar voru teknir með A1
Capone bragðinu: Það þýddi ekki að
í stjórnspeki
Giulianis er að ráða gott fólk.
Þegar hann ftr ííí úr borgar-
stjórnarskrifstofunum tók
hann með sér megnið af nán-
ustu samstarfsmönnum sín-
um yfir í Giuliani Partners.
Ein kennisetning hans (eins
og fleiri stjórnenda) er að
sýna strax árangur. Hver
smásigur hafi góð áhrif, sem
hafi sitt að segja fyrir
andrúmsloftið.
Það krefst að
þora að velja gott fólk.
Undirstaðan var stefna, sem
nú er þekkt og víða rekin: núll
umburðarlyndi. Giuliani notar
reyndar ekki þetta hugtak, en
rekur hvernig tök hans byggja
á að umbera ekki smá yfir-
sjónir eins og veggjakrot og
niðurnídd húsakynni, því slíkt
dragi alltaf annan og verri
dilk á eftir sér.
Sumir forstjórar eru allir í því
að kenna öðrum um ófarir
fyrirtækja sinna. Giuliani
veltir ekki sökinni á aðra. Á
skrifborði Giulianis er skilti
þar sem stendur einfaldlega:
„Ég ber ábyrgðina“.
banna þeim gluggaþvottinn en þeir voru
miskunnarlaust sektaðir fyrir að hlaupa
um á hraðbrautunum og þegar þeir voru
teknir fyrir hraðbrautahlaupin var hægt
að athuga fyrri afbrot og þá taka á þeim á
stundinni. Ofögnuðinum var létt á
nokkrum dögum - og hafði auðvitað skjót
og góð áhrif. Þegar leið á sumarið 2001
var Giuliani farinn að undirbúa embættis-
lok sín. Hann hafði hugsað sér að bjóða
sig fram til öldungadeildar bandaríska
þingsins og kljást þá við sjálfa Hillary
Clinton, en þegar honum varð ljóst að
hann var með blöðruhálskrabbamein
hætti hann við. Margir höfðu haft á orði
við hann að það væri ekki úr vegi að hann
skrifaði eitthvað um stjórnspeki sína og
reynslu og á því var hann byrjaður.
Atburðirnir 11. september urðu frekari
prófsteinn á stjórnunarhæfileikana, en
eins og hann undirstrikar sjálfur þá
mótuðu atburðirnir hann ekki sem leið-
toga. Þvert á mótí var það reynslan, sem
gerði honum kleift að takast á við þessar
óhugnanlega einstæðu aðstæður.
Á íslensku er til þetta ágæta orð „leið-
togi“, sem er hliðstætt enska orðinu
„leader" að því leyti að það getur átt við
þann sem fer fremstur í flokki á hvaða
sviði sem er. Því miður erum við ekki eins
vel sett þegar kemur að því að þýða enska
orðið „leadership". „Stjórnun" er auðvitað
samheiti, en leiðtoginn leiðir og sýnir þá
það sem er auðvitað ekki hægt að kalla
leiðtogun, hvað þá leiðtognun... „Leið-
sögn“ nær þessu heldur ekki - svo ein-
hvern veginn vantar okkur þetta enska
nafnorð um það sem leiðtogi gerir og sem
Giuliani skrifar um.
11. september Eins og eðlilegt er
mótar 11. september 2001 bókina. Þar
sem vitað er hvað Giuliani stóð sig frá-
bærlega vel og náði bæði að stýra
borgarkerfinu í gegnum fyrstu dagana
og vera í sambandi við borgarbúa þá er
eðlilegt að það séu þessir atburðir sem
hann fjallar mest um, þó að hann komi
annars víða við. Miðað við hvað hann
drepur á mörg málefni er athyglisvert
að hann nefnir hvergi þá gífurlegu
mengun, sem fylgdi því þegar World
Trade Center hrundi og asbest og
önnur eiturefni dreifðust yfir Manhattan
í tonnatali. Hreinsunin eftir á er reyndar
enn óútkljáð gagnrýnisefni og kannski
þess vegna sem hann sneiðir hjá því.
Fyrsti hluti bókarinnar eru tæpar 30
síður, þar sem Giuliani rekur hvernig
hann frétti um árásina á turnana, hvað
27